Hocam hayırlı akşamlar nasılsınız? Muşta görev yapan bir polis arkadaşım sorar. Canlı alabalık tesisindeki bir balığın havuzdan çıkarılarak başına birkaç kez tahta vb. Madde ile vurulup öldürülmesi hususu caiz midir? Bunu yapan Şâfiî mezhebine mensup ise biz Hanefiler’in bunu yemesinde mahzur var mıdır Muhterem Hocam?
Allah razı olsun
Soru: Fazıl Karataş tarafından yazıldı. Kategori: Soru – Cevap
*******
Selamün aleyküm. Hayırlı akşamlar.
Su hayvanları
Kur'an-ı Kerim'de deniz avının ve denizden elde edilen yiyeceğin helâl olduğu bildirilmiş [el-Mâide suresi, 96; Fâtır suresi, 12]… Rasûlullah (s.a.v.) de deniz hakkında sorulan bir soruya "Onun suyu temiz, meytesi (içinde ölen) helâldir" [Ebû Dâvûd, Sünen, Tahâret, 41; Tirmizî, Sünen, Tahâret, 52] cevabını vermiştir.
Gerek bu açıklamalar gerekse hakkında hususi bir hüküm bulunmayan mevzuularda mubahlığın esas alınması umdesi, suda yaşayan hayvanlarla ilgili hükmün temelini teşkil eder.
Balık cinsleri Sünnî bütün mezheplere göre helâldir, boğazlama işlemine de gerek yoktur. Şu var ki, Hanefîler'e göre kendiliğinden ölmüş ve su üzerine çıkmış balıklar yenmez. Hanefîler'in bu görüşü sağlık açısından ihtiyatı tercih etmiş olmalarından kaynaklanır. Fakat suyun çok sıcak veya çok soğuk olmasından, buzlar arasına sıkışmaktan, su içine hapsedilmekten ve suyun çekilmesinden ötürü ölen balıklar kendiliğinden ölmüş sayılmaz, yenebilir.
Yine, balık avlamak üzere suya balık otu atıldığında balıklar ele geçirilmeden ölse ve onların bu yüzden öldüğü bilinse, kezâ kılıç balığı gibi büyük balıklar avlandığında sudan çıkmadan başına sert bir cisim vurularak öldürülse, yenebilir.
Ancak balığın, gerek sudan çıkmadan gerekse sudan çıktıktan sonra kendiliğinden ölmesini beklemeden kesmek... veya başına sert bir cisimle vurup öldürmek, insanî merhamet ve şefkatten uzak, İslâmî âdap ve usûle aykıdır. Bu balık, her ne kadar şer'an yenilmesi haram olmasa da mekruhtur. Bu uygulama azimet ve takvaya muvafık değildir. Bilhassa havas ehlinin / maneviyat erbabının dikkat etmesi gerekir, feyze engeldir.