Selamün aleyküm,
Geçmiş senelere ait oldukça fazla namaz borcumuz var. Bir ilmihalde okuduğum bir konuyu danışmak isterim.Sabah namazı sünneti hariç diğer vakit namazlarında sünneti kılmadan evvel en son vakit kaza namazına niyet ederek kılınırsa hem sünneti yerine getirmiş oluruz , hem de kaza namazı borcumuzu ödemiş oluruz şeklinde bir ifade vardı. örneğin öğle namazının ilk sünnetinde en son kazaya kalan öğle namazı farzını kılmaya, son sünnetinde ise en son kazaya kalan sabah namazının farzını kılmaya şeklinde niyet ederek kılmak, böylece bir dün içerisinde bir günlük kaza namazı borcunun kılınabileceği gibi. Bizim gibi çok borcu olanlar için bu uygun mudur veya ne yapmalıyız ? oktay özenir
*******
Ve aleyküm selam.
Hayır, sünnet yerine kaza namazı kılınmaz. Kazalar kaza olarak, sünnetler de sünnet olarak eda edilir. Nitekim son devir dersiâmlarımızdan Ömer Nasuhi Bilmen merhum muhallet eseri Büyük İslam İlmihali’nde bu hususu şöyle açıklar:
“...Kaza namazları ile uğraşmak, nafile namazları ile uğraşmaktan daha iyi ve daha önemlidir. Fakat farz namazların müekked olsun olmasın, sünnetleri bundan müstesnadır. Bu sünnetleri terk ederek bunların yerine kazaya niyet edilmesi daha iyi değildir. Bu sünnetlere niyet edilmesi evlâdır. Hatta kuşluk ve tesbih namazları gibi, haklarında nakil bulunan nafile namazlar da böyledir. Bunlara da böyle nafile olarak niyet etmek evladır. Çünkü bu sünnetler, farz namazları tamamlar, bunların yerine getirilmesi mümkün değildir. Kaza namazlarının ise, muayyen vakitleri olmadığı için onların her zaman yerine getirilmesi mümkündür.
“Bununla beraber namazları kazaya bırakmak günahtır. Fakat bu günahtan mümkün olduğu kadar kurtulmak için sünnetleri feda etmek uygun olmaz. Böyle bir günahı işleyen kimsenin fazla ibadet ederek Allah'ın mağfiretine sığınması gerekirken, hakkında Peygamber şefaatinin tecelli etmesine vesile olacak bir takım sünnet ve nafileleri terk etmek nasıl uygun olabilir?
“Hem bir kısım vakit namazlarını kazaya bırakmak, hem de diğer bir kısım vakit namazlarını, kendilerini tamamlayan sünnetlerden ayırmak iki kat kusur olmaz mı? Buna zıt olan bazı nakiller geçerli değildir. Bunlar, kabul edilen fetvaya aykırıdır. ‘Hem sünnetleri, hem de kaza namazlarını kılmaya elverişli vakit bulamadıklarını iddia edenler’ bulunursa, bunlar insaflı bir iddiada (geçerli bir mazerette) bulunmuş sayılmazlar. Boş yere en kıymetli zamanlarını harcayan insanlar, bilmem böyle bir iddiaya nasıl kalkışabilir?...”