selamun aleyküm hocam.ben size 2-3 ay önce hürmeti müsahere ile ilgili soru sormuştum.ve sizden sonra annem babam şafii ye göre nikah kıydı.hocam nikah şöyle oldu.ben dedeme gidip annemi nikahlamak için vekalet istedim.ama hürmeti müsahere olduğunu söylemedim.niye vercem filan dedi ben de sen ver ne olcak falan dedim.o da verdi.daha sonra iki şahit yanında babama vekili bulunduğum ahmetin kızı ayşeyi sana tezvic ettim dedim.babam da tezvicini kendime kabul ettim dedi.hocam böyle nikah our mu ve benim vekilliğim ile caiz olur mu. bir de dedem vekaleti verirken yanımızda kimse yoktu.böyle caiz olur mu.olur mu. biraz uzun oldu ama bu sorularıma cevap verirseniz bi rahata kavuşucağım inşallah. erhan mertoğlu

*******

Ve aleyküm selam.

Malum, Şâfiî’de velîsiz nikah olmaz. Birinci derecedeki velî babadır. O yoksa veya velîlik şartlarına sahip değilse, velîlik, ondan sonraki yakınlara geçer. Velî, ferâiz tabiriyle “asabeler”dir. Asabe, baba tarafından olan akrabalara denir. Asabe’den hiç kimse yoksa, anne velî olur.

Babadan sonraki veliler sırayla şunlardır:

Babanın babası (kadının dedesi).

Ana-baba bir kardeş.

Baba bir kardeş.

Ana-baba bir kardeşin oğlu.

Baba bir kardeşin oğlu.

Ana-baba bir amca.

Baba bir amca.

Ana-baba bir amcanın oğlu

Baba bir amcanın oğlu.

Görüldüğü üzere bu velâyet sıralamasında kadının kendi çocuğu yok. Şartlara uygun bir velinin olması lazım. Sizin annenizin velisi olmanız söz konusu olmaz.   

Nikâhta oğulun da, torunun da velayeti caiz değildir. Oğul, annesini nikâhlamak hususunda velilik de, veliye vekillik de yapamaz. Çünkü oğul ile anne arasında soy ortaklığı yoktur. Annenin nesebi babasına, oğulun nesebi ise kendi babasına bağlıdır. Ancak oğulun aynı zamanda annesinin amcalarının oğullarından olması hâli bundan müstesnadır. Şayet oğul aynı zamanda annesinin amcasının oğullarından ise ve ondan daha yakın bir velî de bulunamazsa, bu takdirde annesini tecviz hususunda velilik yapması caizdir. 

• Önceki
• Sonraki