Feyzâ ve Nûr isimleri

hocam selam aleyküm çocuğuma feyza ferhan ismi koymuştum lakin hz üstazımızın nur , nurullah gibi isimlerin konulmaması yönündeki ikazlarını öğrendikten sonra size sormak istedim feyz ve nur aynı manaya gelir mi gelirse çocuğumun ismini tekrar değiştirmem gerekir mi teşekkür ederim. fatih

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Feyz mefhmu yerine göre nûr karşılığında kullanılabilir ama, asıl itibariyle o manaya değildir. Çocuğa Nûr ismin verilmesinin mahzuru; onun, Cenab-ı Hakk’ın zâtının ismi olmasından dolayıdır.

Dilerseniz “Nûr” ismi üzerinde bir nebze duralım. Nûr lûgatte kelime olarak “aydın ve ışıklı olmak” manasındaki “nevr” masdarından meydana gelmiş bir isimdir. Dolayısiyle Nûr, “Aydınlık, ışık, ışığın bir şeye yansımasından meydana gelen parlaklık” demektir.

Ayrıca “apaçık olan, nesne/obje ve olayların mahiyetini ortaya koyup aydınlatan şeye de nûr denir".

Kelime Allah Teala’ya nisbet edildiğinde, “nûr menbaı/kaynağı” veya sıfat olarak “nurlandıran, her şeyi aydınlatan” diye açıklanır.

Nitekim müfessirler, “Allâhu nûru’s-semâvâti ve’l-ard” [Nûr suresi, 35] ayetini, “Allâhu münevviru’s-semâvâti ve’l-ard” yani ‘Allah, gökyüzünü ve yeryüzünü tenvir eden / nurlandıran / aydınlatandır” diye tefsir etmişlerdir.

Binaenaleyh Nûr lafzı Kur’an’ı Kerim’de “Allah, göklerin ve yerin nurudur” [Nûr suresi, 35] şeklinde Cenab-ı Hak için olduğu gibi, bazı ayetlerde Kur’an-ı Kerim için [Nisa suresi, 174; A’râf, 157], bazı ayetlerde gökteki ay için [Yunus suresi, 5; Nuh suresi, 16], çoğu ayette de Mevlâ-yi zû'l-Celâl'in doğru yolu yani hidayeti için kullanılmıştır. [Bkz: Bakara suresi, 257; İbrahim suresi, 1, Hadid suresi, 9]

Görüldüğü üzere bu kelime, farklı manalar için kullanılsa da aynı zamanda Allah Teala’nın hem zatının ismi, hem de 99 Esmâü’l-Hüsnâ’sından biridir. Bu yüzden çocuklara isim olarak verilmesi isabetli olmaz, mahzurludur.

Ama Feyzâ öyle değildir. Çocuğa isim olarak kullanılmasında bir mahzur olmaz. Zaten örfümüzde / irfanımızda da kullanılagelen isimlerdendir, değiştirmeniz gerekmez.

Feyzâ, feyz masdarından muştaktır... Feyz ise Arapça isim; cem’îsi füyûz, onun cem’i de füyûzât’tır. Suyun taşıp akması, bolluk-çokluk-verimlilik-fazlalık-gürlük, ilerleme, çoğalma ve ilim-irfan manalarına gelmektedir. Mesela “Feyzâ feyz”, feyz ile dolu olan manasında Arapça birleşik isimdir.