Kıymetli hocam s.a.

Öncelikle dilerim ki; siz ve canlarınız sıhhat içinde ve dünkü gününüzü aramadığınız günler yaşamaktasınızdır. Epey oldu birşey bakarken sizin bir cevabınıza denk geldim. Pek bir hoşuma gitti,  yazacaktım; lakin malum dünya telaşesi. Evrad u ezkar/virdler ile ilgili, bir hatun soru sormuş, siz de; nezaket çerçevesinde, ‘hayır okuyamazsın, destursuz yetkisiz olmaz’ demişsiniz. Tebessümle okudum, tarzınız hoşuma gitti.

Değerli hocam, geçen sefer size soru sormuştum, hatırlarsanız.. Kamer menzilleri ile ilgiliydi.. Yüzyıllar önce bunların yeri farklı idi, şimdi bunlar daha farklı. Eski bilgilerle yeni bilgileri nasıl birleştireceğim diye.. Neyse ki, Rabbim kafamda oturtmayı nasip etti. Malumunuz olduğu gibi, ben bazen denizleri geçip derede boğuluveriyorum.. 

Pek kıymetli hocam, benim kafama birşey takıldı... Siz bana kendi düşüncenizi söylerseniz, memnun olurum... Elbet bu namaz vakitleri ile ilgili farklılıklar, temkin vakti filan yüzlerce soru almışsınızdır.. Benim kafama arada takılan şu:

İslami günlere göre, önce günün gecesini sonra gündüzünü yaşarız ya; misal, bugün Pazar günüydü, güneş batmaya başladığında, akşam ezanı okununca (güneş batımı ve temkin vakti hiç katmayalım ) Pazartesi gecesine giriyoruz. Yani güneş batınca Pazartesi gecesinin ilk saatine girmiş oluyoruz… Yatsı, imsak vaktiyle bitiyor... Namaz vakitleri olarak düşünmeden, gece imsak ile bittiğine göre, Pazartesi gününün gündüzü ve ilk saati imsak ile mi başlar, yoksa güneş doğduğu saatte mi başlar?

Kıymetli hocam, hiç namaz vakitlerine bakmadan, hiç temkin hesabı filan dikkate alınmadan sadece hicri günün gecesi ve gündüzüne bakarsak, günün gecesi güneş batımı ile başlar ve ilk saatine gireriz gecenin… Peki; gece imsak vakti ile bittiğine göre, Gündüzün ilk saati imsakla mı başlıyor, yoksa güneş doğduğu saatte mi başlıyor?

Güzel hocam, bu soru ile yani günün ilk saati ne zaman başlar, beni aydınlatıp kafamdaki çelişkiyi, derin bilgi ve tecrübelerinize göre kaldırırsanız sevinirim.

Saygı ve sevgilerimle… Allah'a emanetsiniz.. (İsim mahfuz)

*******

Bilmukabele selamlar… Teşekkür ederim, hudutsuz hamd ü senâlar olsun Mevlâ’ya. Şikâyet edecek bir halimiz yok, iyilik-güzellik diyebiliriz. İşaret ettiğiniz gibi, Rabbim bu günlerimizi aratmasın. Sıhhat ve afiyette daim, kullukta, yolunda hizmette rızasına muvafakatte kaim eylesin. Dâreynde saadetten ayırmasın.

Sorunuzun tahliline gelince…

Bilindiği gibi “yevm” lafzı Kur’an-ı Kerim’de değişik ve farklı manalarda kullanılmıştır. Özetle ifade etmek gerekirse, gün veya mutlak zaman ve muayyen bir müddet demektir. [Bkz. Râgıb İsfehanî, Müfredât, Mısır, 1970, s. 750]

Ancak sorunuzdaki söz konusu günden maksat, belli ki dünyanın kendi ekseni etrafında bir defa dönmesi esnasında geçen zaman dilimidir. Kur’an’da bu manaya gelen “yevm” kelimesi de mevcuttur. Mesela oruç’tan bahseden ayette, “sayılı günler” [Bakara suresi, 184] ifadesi geçmektedir. İşte buradaki günlerden maksat, bildiğimiz gecesiyle-gündüzüyle birlikte 24 saatlik zamandır.

Yevm yani gün de malumunuz leyl ve nehar olarak ikiye ayrılıyor.

Leyl, gece demketir. Bu da kendi içinde mesâ’ (akşam), işâ’ (yatsı), şafak, nısfu’l-leyl (gece yarısı), fecr (imsak / fecr-i sâdık) gibi vakitlere ayrılmıştır. Binaenaleyh astronomik ve şer’î hesapla mutlak manada bir gün’ün gecesi güneşin batmasıyla başlar, doğmasıyla da biter.

Nehar, gündüz manasınadır. Gündüz de gece gibi kendi içinde muayyen kısımlara ayrılır; işrak, kuşluk, zevâl, öğle, ikindi, nısfu’n-nehar (gün ortası), gurub vakti gibi…

Velhâsıl,

- “gece imsak vakti ile bittiğine göre, gündüzün ilk saati imsakla mı başlıyor, yoksa güneş doğduğu saatte mi başlıyor?” sorunuzun cevabı;

- Gece imsakla bitmez, dolayısiyle gündüzün ilk saati imsakla başlamaz, güneşin doğduğu anda başlar.

• Önceki
• Sonraki