Yürüme âdabı
Halis ECE tarafından yazıldı.selamun aleyküm
1-Hocam yürümenin adabı nasıldır.yani yürürken önümüze mi bakmalıyız ya da kafamızı eğerek mi yürümeliyiz.buradaki uygun olan nedir.
2-Bir de hocam sokağa çıktığımız da ya da çarşı da okul da açık saçık giyinen insanlar var.böyle ortamlar da gözümüze çarptığında kafamızı çeviriyoruz çevirdiğimiz yer de yine aynı durum oluyor.böyle ortamlar da illki kafamızı eğerek mi yürümemiz lazım hocam.buradaki ölçü nedir?Allah razı olsun hocam
*******
Ve aleyküm selam.
1- Yolda yürüme âdabını, Kur’an ve Sünnet’teki beyanlara, ulemânın âdapla alakalı eserlerdeki açıklamalarına göre şöyle özetleyebiliriz:
Yürürken mütevâzı bir şekilde yürümeli, başımızı hafifçe öne eğmeliyiz.
Başımızı kaldırıp sağa-sola bakmamalı, ortalığı dikizlememeliyiz.
Yolda halka zarar verecek bir şeye rastladığımızda onu oradan kaldırmalıyız.
Yol üzerinde gereksiz yere bekleyerek veya oturarak yoldan geçenlere engel olmamalıyız.
Yollara tükürüp sümkürmemeli, sokakları kirletmemeliyiz.
Yürürken hızlı veya aceleci değil, vakarla / mutedil bir tarzda yürümemeliyiz.
2- Ne müanasebet ‘çevirdiğimiz yer de aynı durum!’
Olur mu öyle şey? Bu tam bir ‘sudan mazeret’ üretme üslûbu. Yönün iki cihetten mi ibaret? Cehat-ı sitte (6 cihet / 6 yön) ne güne duruyor. Bunlardan hiç mi müsait olanı yok! Bırakalım kendi kendimizi kandırmayı da, dürüst olalım. Öyle değil mi?
Malumunuz yüce kitabımız Kur'an-ı Kerim, mü’minlerin iffetli-hayâlı ve edep yerlerini koruyan insanlar olduklarına dikkatleri çekmiş, meselenin ehemmiyetine binaen kadınları ve erkekleri ayrı-ayrı zikrederek bütün mü'minlere, iffetli olmalarını ve iffetsizlik için bir giriş kapısı sayılan haram nazardan kaçınmalarını emir buyurmuştur. Maamafih bir Müslüman yolda gözü kapalı veya illâ da başı önünde yürüyecek de değildir tabii ki.
Karşısına gelen kadın ve erkeği de görecektir; ancak, gördüğü kimseye (özellikle bakması haram olana) tekrar bakınca veya bakışını devam ettirince yasak sınıra adımını atmış olur. Nitekim Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) Hz. Ali'ye (r.a.) şöyle buyurmuştur:
"Ali! Arka arkaya bakma; birinci bakış hakkındır (bundan mes’ul olmazsın ), fakat ikinci bakışa hakkın yoktur (mes’ul / sorumlu olursun)." [Tirmizi, Sünen, Kitâbü’l-Edeb, 28; Müslim, Sahih, Edeb, 45; Ebû Dâvûd, Sünen, Nikâh, 43]
Başka bir hadis-i şeriflerinde ise Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
"Gözler de zinâ eder; onların zinâsı bakıştır." [Buhârî, Sahih, İsti’zân, 12; Müslim, Sahih, Kader, 20]
Bu noktada İslâm’ın ölçüsü budur. Eğip bükmeye, nefsimize-kafamıza göre mazeretler üretmeye yol aramamalı, emrolunduğumuz gibi dosdoğru olmaya gayret göstermeliyiz.