selamün aleyküm, hocam, o kadar özen göstermeme karşın babam geçenlerde basit bir durumdan dolayı öfkelendi ve seni mirasımdan reddettim dedi, bir türlüde bu kararından vazgeçmiyor. dinimizde bir babanın böyle bir hakkı varmıdır, babam beni mirastan mahrum bırakabilir mi? a. vehbi tolunay - izmir
*******
Ve aleyküm selam.
Müslüman bir kişi, mirasçısını mirasından mahrum etme hak ve salahiyetine sahip değildir. Ancak, vârisin mûrisini öldürmesi veya farklı dinlerden olmaları gibi mirasçılığa mâni haller bulunması durumunda, mirasçının, vârisi olan kişi ya da kişiler mirastan mahrum kalır, herhangi bir hak talebinde bulunamaz. [Mevsılî, el-İhtiyar, İstanbul, yyy., 5, 792, 821-822]
Çocuklar ebeveynin (anne-babanın) gönlünü incitecek, sevgi ve gönül bağını koparacak olan isyan, eziyet ve hakaret gibi olumsuz duygu ve davranışlarda bulunmuşlar veya üzerlerine düşen vazifelerini yapmamışlarsa, dinen mes’ul (sorumlu) olurlar. Ahirette bunun hesabını verirler. Ama bu yanlışlıkları veya vazifelerini yapmamaları, dinen-hukuken onların mirastan mahrum bırakılmalarına sebep teşkil etmez. Çünkü İslâm’da mes’uliyetler ferdîdir. Allah Teala’ya herkes vazifesini yapıp yapmadığının hesabını kendisi verecektir. [Necm suresi, 38-41]
Ailede anne-baba kendi mes’uliyetlerini, çocuklar da kendi sorumluluklarını bilerek, ailevî hayatlarını bir Müslüman’a yaraşır-yakışır şekilde düzenleyip devam ettirmek mecburiyetindedirler.
Bu itibarla, anne-babanın hangi sebeple olursa olsun çocuklarını mirastan mahrum etmek için; evlatlıktan reddetme, mirastan mahrum bırakmak için vasiyette bulunma gibi tasarruflarda bulunması caiz olmaz.