Selamunaleyküm Halis ağabey, tekrar yazışabilmek ve sizlerden bilgi edinmek çok güzel. Hocam sorum şu; bir kimsenin üzerine kuş pislese elbisenin üzerindeki o pislik namaza mani midir? Mani ise o pisliği temizlemenin hükmü nedir? Mesela kurumuş ise ufalamak veya kazımak yeterli olur mu? Bir diğer husus ise diyelim ki üzerinde o pisliğin varlığından habersiz namaz kıldı ve sonradan farketti bununda hükmü ne olur? Sağlık ve afiyet diler kurban bayramınızı şimdiden tebrik ederim, Rabbim cc keseceğiniz kurbanınızı mebrur eylesin efendim, Allah'a emanet olun.. Davut Bey – Messengerden gönderildi.

*******

Ve aleyküm selam kardeşim; söz konusu memnuniyet elbette ki karşılıklı. Malumunuz, faydalı olma ve faydalanma dinimizin, meşrebimizin esaslarındandır. Rabbim (c.c.) bizleri bunlardan mahrum bırakmasın. 

Sorularınıza gelince…

1- Kuş pisliği, hafif sayılan necasetler sınıfına girer. Bunlar da şunlardır:

a) At, katır ve eşeklerin sidikleri ile, eti yenen koyun, keçi, geyik ve karaca gibi evcil ya da yabanî hayvanların sidikleri ve bunların tersleri, İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed'e (rahımehumallah) göre hafif pisliktir. Fetvaya esas olan bu görüştür. İmam-ı Azam Ebû Hanîfe'ye (rh.) göre ise bunlar ağır pislik çeşidine girer.

b) Etleri yenmeyen hayvanlardan, doğan, atmaca, şahin, çaylak, kartal gibi havada tersleyen kuşların dışkıları.

c) Her hayvanın öd kesesi, bu hayvanın dışkısı hükmündedir.

Hafif pisliğin namazda bağışlanan miktarı; bulaştığı yer elbise ise, elbisenin tamamının dörtte biri; kol ve ayak gibi bedenin bir organı ise bulaştığı organın dörtte biridir. Bu hükümle, kaçınılması güç olan, mesleği ve içinde bulunduğu kültür ortamı bakımından temizliğe tam dikkat edemeyen veya hayvancılıkla uğraşanların farkında olmadan karşılaştığı hafif pislikler için kolaylık getirilmiştir.  [İbnü'l-Hümâm, Fethu’l-Kadîr, I, 135 vd.; el-Meydânî, el-Lübâb, I, 55]

Özetlemek gerekirse, at ve kümes hayvanları dışındaki eti yenen ehlî hayvanların dışkı ve idrarları ile kuşların pislikleri hafif necaset kısmından sayılır. Bunların beden veya elbisenin 4’te birinden fazlasına bulaşması halinde namaz sahih olmaz. Bundan az ise namaz kılmak caiz olmakla birlikte mekruhtur.

İnsanın bedeninde, elbisesinde veya namaz kılacağı yerde namaza engel olmayacak kadar az pislik bulunmasıyla namazın sahih olacağı düşüncesiyle, imkân olduğu halde temizliği ihmâl etmek yanlıştır. Zira bu pislikleri tamamen temizlemek mümkün iken bunlarla namaz kılmak mekruhtur.

Temizleme usûlü  

Bu nevi dışkı ve kan gibi gözle görülen, aynî varlığı olan pislikler, bir defa da olsa kendisinin giderilmesi / yok edilmesi ile temizlenmiş olur.

Görülmeyen pislikler, mesela idrar gibi kuruduktan sonra varlığı gözle fark edilemeyenlerin temizlenmesi ise, yıkayanın, temizlendiğine kanaat getirinceye kadar yıkaması ile olur. 

Vesveseli kimse için yıkama sayısı üçtür. Zâhiru'r-rivaye^(*)ye göre her defasında sıkmak da gerekir. Çünkü pisliği çıkaracak olan sıkmadır. Mevzu ile ilgili detaylı bilgi için lütfen bkz. http://www.halisece.com/islami-makaleler/2919-necaset-ve-temizleme-usulleri.html

^(*) Zâhiru'r-rivâye; Hanefî mezhebine ait hükümlerden, ilk imamlardan sonraki nesillere aktarılan meselelerin bir çeşididir. Buna mesâilü'l-usûl de denilir. [İbn Âbidîn, Resâil, I, 16] 

Hanefi mezhebinin esaslarına ait içtihatların, imamlardan sonraki devirlere nakli, genelde İmam Muhammed'in (rh.) kitapları vasıtasıyla olmuştur. Çünkü İmam Muhammed'in hem eserleri fazladır, hem de bunlar zamanımıza kadar gelmiştir. Bu yüzden ona Hanefi mezhebinin nâkili denilmektedir. İmam Muhammed'in, Ebû Hanife'nin, Ebû Yusuf'un ve kendisinin görüşlerinden derlediği kitapların bir kısmı tevatür veya şöhret yoluyla sika râviler tarafından nakledilmiştir. Bir kısmının rivâyeti ise bu derecelerde değildir. Bunlardan birincisine Zâhiru'r-rivâye, ikincisine ise Nâdiru'r-rivâye tabir edilir. [İbn Âbidîn, Dürrü'l-Muhtar, I, 69]

2- Üzerinde o pisliğin varlığından habersiz namaz kılan ve sonradan fark eden kimse, eğer pislik namaza mâni olacak miktarda olursa, vakit de çıkmamışsa namazı yeniden kılar, yoksa kaza eder. Çünkü necasetle kılınan namaz sahih olmaz. 

 

• Önceki
• Sonraki