Berr, Berre, Berra, Beren, Beril, Buğra, Suna isimleri

Berr, Berre, Berra, Beren, Beril, Buğra, Suna isimleri çocuğa ad olarak verilebilir mi?

*******

(1) Berr / Berre / Berra. Bu kelimenin Arap dilindeki aslı, ilk yazılıştaki gibi “berr” dir. Bu, aynı zamanda “el-Berr” şeklinde Allah Teâlâ’nın en güzel isimlerindendir. Arapçada kelimeler cümle içindeki işlevine göre üstün, esre veya ötre ile harekelenir. Berr kelimesinin harekesi üstün olursa Berre-Berra, esre olursa Berri, ötre olursa Berru okunur. Harekeleri değişmesine rağmen, her üç durumda da mânâ aynıdır, değişmez. Dolayısıyla Berre / Berra için söylenenler, Berri veya Berru için de geçerlidir.

Berre; pek hayırlı, lûtufkâr, çokça iyilik, şefkat ve ihsan sahibi demektir.

Berru isminin çocuklara isim olarak koyulmasına gelince...

Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) bu ismi hoş karşılamamış ve değiştirilmesini istemiştir.

Bu mevzu ile ilgili hadisler şöyledir:

Ebu Hureyre (r.a.) anlatıyor:

“Zeyneb binti Ebî Seleme’nin (r.anha) ismi Berre idi. “Nefsini tezkiye ediyor / temize çıkarıyor” denildi. Bunun üzerine Nebî (s.a.v.) onu Zeynep diye isimlendirdi.” [Buhârî, Sahih, Edeb, 108; Müslim, Sahih, Edeb, 17]

İbn Abbâs (r.anhuma) anlatıyor:

“Cüveyriye Bintu’l-Hâris’in ismi Berre idi. Rasûlullah (s.a.v.) onun ismini Cüveyriye diye değiştirdi. Zira Nebî (s.a.v.), ‘Berre’nin yanından çıktı’ denmesini sevmiyordu.” (Müslim, Sahih, Edeb, 16]

Muhammed b. Amr b. Atâ’dan (rh.):

“Ben kızıma Berra ismini verdim. Müteakiben Zeyneb binti Ebî Seleme (r.anha) bana şunu söyledi: Rasûlullah (s.a.v.) bu isimden nehiy buyurdu (bu adı yasakladı). Benim adım da Berra idi. Nebyy-i Muhterem (s.a.v.) “Kendinizi temize çekmeyin! Allah sizin iyi olanlarınızı pek âlâ bilir.” buyurdu. (Oradakiler) :

“Ona ne isim verelim?” diye sordular. “Zeynep ismini verin.” buyurdu. [Müslim, Sahih, Edeb, 19]

Berr ismi için Ayrıca bkz. http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/2158-sumeyye-berre-ecrin.html

(2) Beren ismi, Türk Dil Kurumu Kişi Adları Sözlüğü Türkçe kökenli olan ve hem kız hem de erkek ismi olarak kullanılan Beren ismi için;

a. Güçlü, kuvvetli.

b. Akıllı.

c. Tanınmış.

d. Kadife kumaş manalarını vermiştir.

Görüldüğü gibi bu ismin dinimize aykırı bir tarafı bulunmamaktadır. Çocuklara isim olarak konulmasında bir mahzur yoktur.

(3) Beril, yeşil renkli zümrütgillerden değerli bir taş. Türkiye'de İşercekaya Mevkii Söğütçük Köyü (Simav-Kütahya) ve Kozluca Köyü (Gördes-Manisa) yörelerinde pegmatitler içinde berile rastlanmıştır. [Bkz. Vikipedi] İsim olarak kullanılmasında bir mahzur olmaz.

(4) Buğra adı, gene Türk Dil Kurumu Kişi Adları Sözlüğü’ne göre Türkçe kökenli olan Buğra ismi, “erkek deve” anlamına gelmektedir. Kısacası Buğra, “deve” demektir. Başka bir anlamı da yoktur. Bilindiği gibi “Saltuk Buğra”ya babası, “Hür / Özgür Deve” anlamına gelen bu ismi koymuştur. Nasıl ki Kızılderililer çocuklarına “Oturan Boğa” gibi isimler koyuyorlarsa, onu da babası bu adla adlandırmıştır.

Dileyen koyabilir. Çocuklara Buğra isminin konulmasında dinen herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.

(5) Suna isminin anlamı: Erkek ördek. Görünüşündeki zarâfet sebebiyle kız ismi olarak kullanılmıştır.

Suna isminin lûgat manası:

1. Erkek ördek demektir: Nitekim ünlü halk şairimiz Karacaoğlan der ki:

Uzatır boynunu arar eşini / Bir tek suna gördüm göl kenarında

2. Halk dilindeki anlamı: Mutlak manada, erkek ya da dişi, göl ördeğidir.

3. Boyu-bosu düzgün, ince, güzel ve yakışıklı kimse anlamında kullanılır. Mesela böyle birine, yani uzun boylu, biçimli bir kimseye ve yine boylu-poslu genç ve güzel bir kıza, “Suna boylu” denir. Keza bu isim, genel anlamda kadın olsun erkek olsun uzun boylu, biçimli kimseler için de kullanılır.

3. Güzel ve sağlıklı hayvan demektir.

4. Ayrıca; yaprakları ince, maydanoza benzer bir bitkinin de adıdır Suna.

Genelde kadın adı olarak kullanılmaktadır, kız çocuklarına isim olarak verilebilir.