selamün aleyküm abi. ben ali erten balıkesirde vazifeliyim .aslen manisa gördes köseler köyün denim. yazılarınız takip etmeye çalışıyorum.sağolun çok faydalı. adem hocam ile aynı devreyiz ziyaretinize gelecektik ama nasib olmadı. hayırlısı.benim sorum şu olacak ben evliyim hanım benim amcam ve dayılarımla ben onun halası ve teyzeleri ile tokalaşabilirmiyim onları elleri öpülebilir mi? şimdiden çok teşekkür ederim.hayırlı cumalar dilerim.hayırlı akşamlar.
******
Ve aleyküm Selam Ali hocam;
İnşaallah müsait bir zaman ve zeminde görüşmek, tanışmak nasip olur. Adem hoca da müşterek dostumuz demek ki.
Evli olduğunu söylemişsin, Rabbim her ikinize de iki cihan saadetleri ihsan eylesin.
Sorunun kısa cevabı: Sözünü ettiğiniz yakınlarınızla tokalaşabilir, gerekiyorsa ellerini öpebilirsiniz.
Vaktin olursa, aşağıdaki yazıya da bir göz atabilirsen, faydadan uzak olmaz. Selam ve sevgiler...
***
El öpmek, bilindiği üzere sevgi-saygı ve hürmet ifadesi olarak yerleşmiş örfî, ahlâkî ve geleneksel bir hareket. Müslümanlar arasında küçüklerin büyüklere hürmetlerini göstermek için ellerini öpüp alınlarına götürmeleri de yerleşmiş bir âdet, hayli eski bir gelenek... Genellikle yolculuklara gidiş ve dönüşlerde, uzun ayrılıklarda, misafirliklerde, düğün ve bayramlarda el öpme yaygınlaşmıştır.
Mü'minlerin kendi aralarında tokalaşma ve musâfaha yapmaları toplumumuzda genel bir ahlâkî davranış... El öpme ise ana-babaya, saygıya-hürmete lâyık yaşlılara ve hocalara karşı gösterilen bir tutumdur. Bunların dışında herhangi bir menfaat için başkalarının elının öpülmesi mekruh olarak görülmüştür.
Sahâbilerin, Rasûlullah Efendimizin (s.a.v.) elini öptükleri rivâyet edilmiştir. [Ebû Dâvûd, Sünen, Kitâbu'l-Edeb, 5223]
İki Yahudi'nin Rasûlullah`a (s.a.v.) gelip ona soru sorduktan sonra elini öptüklerini Tirmizî nakletmektedir. [Tirmizî, Sünen, Isrâ Tefsiri, İbn Mâce, II, 1221]
İslâm âlimleri, hürmet ve dindarlıktan dolayı kucaklaşıp, el ve başı öpmenin mubah olduğunu, dünyalık için el öpmeninse mekruh olduğunu belirtmişlerdir. [Şeyh Muhammed es-Sefarini, Sülasiyâtü Müsnedi'l-İmam Ahmed, Dımeşk 1961, II, 178-179]
Hz. Ali'nin (r.a.), babanın çocuğunun elini öpmesinin bir şefkat... Çocuğun babasının elini öpmesinin bir ibadet... Kocanın hanımının elini öpmesinin arzudan... Kişinin din kardeşinin elini öpmesinin dinden olduğunu söylediği nakledilmiştir. [Osman Şekerci, Kaynaklarımıza Göre Islâm Terbiyesi, Istanbul 1972, s.175]
Yüce dinimiz İslâm, mahrem olmayan/nikâhı düşenlerin elini sıkmayı yasakladığı gibi, bir kimsenin karşısında dalkavukluk yapmayı eğilip bükülmeyi de çirkin bir hareket saymıştır.
Rasûl-i Ekrem ve Nebiyy-i Muhterem Efendimiz (s.a.v.), "Bereket büyüklerimizdedir. Küçüklerimize acımayan, büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir" buyurmuştur. [Mecmâu`z-Zevâid, VIII, 15] Bu sebeple saygıya lâyık yaşlı kişilerin ve âlimlerin elinin öpülmesi bir hürmet ifadesidir.
Kâb b. Mâlik ve arkadaşları (r.anhum), affedilmeleriyle alakalı ayetler inince, Rasûlullah'a giderek mübarek ellerini öpmüşlerdir. Hattâ Peygamberimizin (s.a.v.) mübarek elini öpenlerin bile elleri öpülmüştür. [Ahlâk Hadisleri, Trc: A.Fikri Yavuz; Istanbul 1975, II, 352-353]
Çocuklar, genelde bütün büyüklerinin ellerini öperler/öpebilirler...
Ancak âkil-bâliğ olmuş bir kişinin anne-baba, dede-nine, amca-dayı, hala-teyze, ağabey-abla ve kayınbabasının elini öpmesi câizdir. Damadın kaynanasının, gelinin de kayınbabasının elini öpmesi hususunda ihtilâf vardır... Genç ve yaşlılık durumlarına göre caizdir veya değildir, denilmiştir.
Çok yaşlı, şehvetten kesilmiş kadınların ellerinin öpülmesinde beis yoktur... Fakat mahremi olmayan kadınların elinin öpülmesi haramdır ve el zinası sayılmaktadır. Özellikle bu son husus, Batı'nın ve Câhiliyet döneminin bir âdetidir.
El öpme meselesine aslında, tek başına bir ahlâki tutum olarak değil, Müslümanlar arasında geçerli olan ahlâkî davranışların; kucaklaşma, tokalaşma (muâneka-musâfaha), güzel söz söyleme vb. hareketlerin bütünlüğü içerisinde bakılmalı, o çerçevede değrelendirilmelidir.