Başıboş oğul arıları sahiplenmek caiz midir?

Selamunaleyküm değerli hocam, Sitede aradım bulamadım insallah sorulan bir soruyu tekrar sormuyorumdur. Hocam bugün benim bahçemin hemen yanındaki bir ağaçta oğul arı (sahipsiz arı kolonisi) buldum ve bir kovana o arıları koydum. Bu arıları benim sahiplenmemde herhangi bir sakınca var mıdır?

Soru: Ahmet tarafından yazıldı. Kategori: Soru - Cevap

*******

Ve aleyküm selam.

Muhterem kardeşim;

Kovanının dışında bir yere yerleşmiş, ama sahibi belli olan oğul arıları almak dinen caiz olmaz. Fakat kovanından ayrıldığı halde sahibi tarafından aranmayan, aranmadığı kesin belli olan, dolayısiyle sahipsiz kalmış bulunan arıların ise balları yenilebilir, arılar da alınıp sahiplenilebilir. Bunun bir mahzuru olmaz, caizdir.

***

Dilerseniz soruyu biraz daha geniş tutup cevaplamaya çalışalım.

a) Anadolu’da kimi arıcılar arıların oğul verme zamanı arazide bazı yerlere boş kovan bırakıyorlar. Eğer kovan arı ile dolarsa onu alıp kendilerine mâl etmekteler. Tabi ki kovana kimin arısının oğulu geldiğini bilmek mümkün değil. Bu uygulama caiz midir, denilirse; bunun hükmü örfe (âdet ve geleneklere) bağlıdır.

Bu şekilde yapılmasını o belde / yöre insanı çalma-çırpma / hırsızlık olarak görmüyorsa mahzuru olmaz, sakıncası yoktur. Ancak arıcılar arasında böyle bir şey yanlış kabul ediliyorsa, o takdirde yapılan yanlış demektir, onu sahiplenmek caiz olmaz.

b) Arıcılar, zaman-zaman bazı yerlerde konaklamakta ve oradan göç ettiklerinde ise araziye çıkıp da kovana dönemeyen arılar dışarıda kalmakta... Ertesi gün veya daha sonra konaklama yerine gelen bu arılar da, sahibi gittiği için haliyle boşta kalmakta... Sahibi ise aynı yere en erken 1 yıl sonra gelmekte / gelebilmektedir. Eğer o arılar bir kovanda toplanmazsa ölürler. Böyle bir durumda kişinin, kendine ait olmayan bu arıları bir kovanda toplayıp sahiplenmesi caiz olur mu?

Bunun bir mahzuru olmaz, caizdir.

c) Dağda-arazide dolaşırken bir ağaç kovuğunda ya da kayalar arasında veya herhangi bir yerde sahipsiz arı bulunsa bu arının balı ve kendisi alınabilir mi?

Balı da kendisi de alınabilir, caizdir; dinen bir sakıncası olmaz.