Yüzük meselesi
Mustafa tarafından yazıldı.
Selamün aleyküm hocam,
Altının erkeğe haram olduğu malum ancak sadece gümüş yüzük mü takmak caizdir?Platin yüzük de haram mıdır?
*******
Ve aleyküm selâm kıymetli kardeşim;
Hanefî âlimlerine göre, gümüş dışında erkeklerin başka madenleri yüzük olarak takınmaları mekruhtur. [Bkz. el-Fetâvâ’l-Hindiye, 5, 335] Altının haram olduğunda ise, sizin de belirttiğiniz üzere zaten kuşku yoktur.
Yine demir, bakır, sarı bakır-tunç, kurşun gibi madenlerin yüzük olarak kullanılması hem kadın hem erkek için mekruh olduğu hususu, bazı Hanefi alimleri tarafından açıkça ifade edilmiştir. Kemik ve akik de gümüş gibi kullanılması en sahih olan görüşe göre caizdir.. Yine, gümüşle kaplanmış demir türü maddelerin kullanılmasına da cevaz vardır. [Bkz. el-Fetâvâ’l-Hindiye, 5, 335]
Demirden yapılmış yüzüğün takılmasının caiz olduğunu gösteren bir hadis rivayeti Kütüb-i Sitte'de yer almaktadır. [Bkz. Fetâvâ’l-Lecneti’d-Dâime-1, 24, 65]
***
Platın, Arapçada “beyaz altın” manasına gelen bir terkiple ifade edilir. Dolayısıyla platin de bir çeşit altındır. Bazılarına göre, %75 altındır. Diğer bazı maddeler karıştırılarak farklı bir renk verilir.
Muasır (günümüz) fetva heyetinin verdiği bilgiye göre, platin de -büyük bölümü- altın madeninden olduğu için erkekler için -diğer altın gibi- kullanılması haramdır. [A.g.e, 24, 60]
***
Paladyum / Beyaz altın denilen şeylerin piyasada iki çeşidi vardır.
1) 14 ayar beyaz altın. Meselâ 14 ayarlı bir kg. beyaz altın elde edebilmek için, 585 g. has altın ile 415 g. Paladyumu birbirlerine karıştırmak gerekir, yani böyle elde ediliyor.
Bu çeşit beyaz altının yüzde elli sekiz buçuğu has altın, yüzde kırk bir buçuğu paladyum olup, altın kısmı daha fazla olduğundan Hanefi mezhebine göre altın sayılır. Nisaba ulaştığı takdirde zekata tabidir ve erkeğin onun yüzüğünü takması caiz değildir.
2) 13 ayar beyaz altın. Bunun terkibi de şöyledir: 415 g. has altın ile 585 g. paladyum birbiri ile karıştırılarak elde edilir. Bunun da yüzde kırk bir buçuğu altın ve yüzde ellisekiz buçuğu paladyumdur. Bunun paladyumu daha fazla olduğu için paladyum sayılır. Bundan elde edilen yüzüğü takmak mekruh ise de haram değildir.
**
Şafii âlimlerine göre, gümüş dışında değeri olan bütün madenlerden de yüzük takılabilir. [Bkz. H. Abdulkerim Günenç, el-Mevsuatu’l-fıkhıyye, 1, 384]
Platin de bu madenlere dahil olduğuna göre, ondan da yüzük edinmek caizidir. Yeter ki, sağlığa zararlı ve kişinin -örfe göre- onurunu zedeleyici bir konuma sahip bir madde olmasın. Nitekim İmam Şafii’ye göre, -kadınlara benzemek söz konusu olmasaydı- erkeklerin de inci takmasında bir sakınca olmazdı. [Bkz. İbn Hacer el-Heytemî, el-Fetâvâ’l-Fıkhıyye, 1, 261]
Elmas ve pırlanta gibi zinet eşyası altın kadar kullanışlı ve kadının sembolü olmadıkları için, kadına mubah olduğu gibi erkeğe de mubahdır. Bunların i'mâli (yapımı) ve satışı hususunda mahzur yoktur.