Ömre mi faziletlidir, sadaka mı?
Halis ECE tarafından yazıldı.Selamun aleyküm, hocam ömre yani nâfile hacc yapmak mı, yoksa onun için harcayacağımız parayı sadaka vermek mi daha faziletlidir? İ. Hakkı Moralıoğlu - İstanbul Tşk ederim
*******
Ve aleyküm selam…
Değerli kardeşim;
Sorunuza cevap niteliğinde “İlâveli Mecmua-i Cedîde” isimli şeyhülislamların fetvâlarını ihtivâ eden eserin 48’inci sayfasında şöyle bir fetvâ vardır:
Sual: "Tatavvu'an haccetmekten (ömre yapmaktan/nafile hactan) sadaka vermek efdal olur mu?
el-Cevab: Olur."
Açıklama: Yani kişinini elindeki parayla ömre yapmak yerine, o parayı sadaka olarak vermesi-dağıtması daha üstündür, kendisine kazandıracağı ecir-mükâfat daha büyüktür.
Bu fetvâdan sonra eserde, birçok fıkıh kitabından aynı mânâda cümleler nakledilerek sadakanın nâfile hacdan/ömreden daha efdal olduğu ifade edilmiştir.
Daha geniş bilgi için bkz.
http://sorular.mollacami.com/soru-ve-cevaplar-786.html
***
Toplumun umumu açısından fetvâ bu yöndedir. Ancak özel durumlarda farklı hükümler de düşünülebilir. Meselâ;
- Nâfile haccın/umrenin imanını, Allah (c.c.) ve Rasûl (s.a.v.) sevgisini, ibâdet alışkanlığını güçlendireceği umulan bir kimseyi bundan menetmemek, gitmesini teşvik etmek uygun olabilir. Zira böyle bir kimse, ileride Allah rızâsı için yapacağı tasadduk-infak, hayır ve hasenatlarla o kaybı telâfi eder, edebilir.
- Ayrıca bu mevzuda, tatmin edici ölçüde İslamî ve içtimai yardımda bulunan kimseler ile, bunu yapmayıp nâfile hacca devam eden insanları da birbirinden ayırmak gerekir.
- Bir başka ölçü de, içinde yaşanılan toplumun ekonomik durumu olmalıdır… Ortalama refahın oldukça yüksek ve yaygın olduğu, İslâmî hizmetlerin maddi ihtiyaçlarının bulunmadığı ya da en aza indiği toplumlarda yaşayan zenginler ile, yoksulluğun yaygın, hizmetlerin kıt-kanaat yürütülebildiği, hayat şartlarının büyük farklılıklar gösterdiği cemiyetlerde yaşayan zenginleri de birbirinden ayrı tutmak münasip olabilir.
- Bütün bunların yanında hac ibâdetinde gittikçe artan talebi/izdihamı/sıkışıklığı gözönüne almak ve ilk defa farz olan haccı yerine getiren mü’minlerin durumunu da düşünmek lazımdır. Şuurlu bir mü’min bunu da gözardı etmemelidir.