Bazı mezhepler deniz mahsullerine helel diye cevaz veriyor, bazıları vermiyor. Bu durum, ‘helale haram nasıl denir’ kapsamına giriyor mu? (İsmi mahfuz bir okuyucu)
*******
Bunlar içtihadî hükümlerdir, ifade ettiğiniz kapsama girmez. Binaenaleyh "nasıl helale haram, harama helal denir" gibi bir itham söz konusu olmaz / olamaz.
İçtihatlar da bilindiği üzere, “Ümmetimin (müçtehitlerininin içtihatlarındaki) ihtilafında geniş bir rahmet / kolaylık vardır” hadisinin manasına muvafık olarak ortaya çıkan hükümlerdir.
Ancak şunu unutmamak lazım; içtihatlar, sarih nassların ve de icmâ'ın bulunmadığı alanlardadır... Ve bütün içtihatlar zannîdir. Zannî bir içtihatla kat’i bir hüküm yani ayet ve hadislerle açıkça haram veya helal olduğu bildirilmiş hükümler aynı olmaz. Aynı olmuş olsa, zaten istisnasız her Müslümanın o hükme uyması gerekirdi. Farklı içtihatlara/görüşlere yer ve yol bulunamazdı. Oysa mezheplerin / müçtehitlerin içtihatları farklı ve her Müslüman da, müntesibi bulunduğu mezhebin hükümlerine uymakla mükelleftir. Hatta zaruretler karşısında, usûlüne uygun şekilde, bir diğer mezhebi de taklit edebilir malumunuz.
Vaktiniz-fırsatınız olursa, aşağıdaki linklere de lütfen bir göz atınız.
http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/1014-midyenin-haram-olmakliginin-sebebi-yahut-delili.html
http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/1016-fikhi-mesele.html