Selamünaleyküm Hocam,

Hanefi biri "müziğin haram olup olmadığı ihtilaflıdır, müzik için bir kısım hoca helal diyor, bir kısım bazı müzik helal diyor, bazısıda içerik ve sözler niyete göre helal diyor" derse dinden çıkarmı, çünkü müzik icma ile haramdır. diye bir soru sormuştum.

Burada müzik derken çalgı aletleriyle çalınan müziği kastetmiştim. Bu durumdada cevap aynımıdır? İlahileri çalgı aletleriyle söylemenin haram olduğu hanefi mezhebinde icma ile sabitmidir? Allah razı olsun

*******

Ve aleyküm selam.

Sevgili kardeşim; neyi kastederseniz edininiz, verdiğimiz cevap hepsini şumûlüne alır. Etraflıca cevaplamaya çılıştık ki, yanlış anlaşılmalara meydan vermiş olmayalım diye... Nitekim cevabın sonunda Hanefî mezhebinin öne çıkan görüşünü de, gene aynı mezhebe mensup bazı fukahanın-müçtehidin farklı görüşlerini de ayrıca kaydettik. Bunda anlaşılmayacak bir şey olduğunu düşünmüyorum. Tekrar okuyunuz. Mesela ne demişiz:  

“Hanefî mezhebine göre;

Mûsıkî icrâsı ve bunu dinlemek haramdır. Bu hüküm, değnek ve çubuğun bir yere âhenkli bir şekilde vurulmasını dahi içine almakta ve haram saymaktadır.[el-Mergınânî, el-Hidâye, Kerâhiye Bahsi]”

Peki burada “değnek ve çubuğun” beraberce kullanılması dahi haramsa, diğer aletler ve onlarla icra olunan müzik nedir? Haydi haydi haram değil midir? Bunun tekrar nesini soruyorsunuz ki?

Keza, mûsikî icrası ve dinlemek haram olduğuna göre,“İlahileri çalgı aletleriyle söylemenin haram olduğu”nu ayrıca belirtmeğe gerek var mıdır? Elbette ki o da haramdır. Lakin bu hükme, bu içtihada icma’ denmez. İcmâ’ı yanlış yerde kullanıyorsunuz. Edille-i şer’iyye-i asliyyenin üçüncüsü olan icma’, Rasûlullah Efendimizden (s.a.v.) sonraki bir devirde, amelî bir meselenin şer'î hükmü üzerinde İslâm müçtehitlerinin ittifakıdır / birleşmesidir. Söz konusu hüküm, bu tarife uyuyor mu? Elbetteki hayır. Bu görüş, mezhebin ağırlıklı görüşüdür, bundan başka ve farklı görüşler de vardır. Nitekim cevabımızın devamında ne demişiz:

“Hükmün bazı istisnâları vardır. Mesela savaşta vurulan kös ile düğünlerde çalınan def. 
Müzik başkalarına dinletmek için değil de kendini dinlendirmek ve yalnızlığı defetmek için yapılırsa İmam Serahsî'ye göre caizdir; İmam Mergınânî'ye göre bu da haramdır. [İbnü’l-Hümâm, Fethu'l-Kadîr, Mısır, 1318, VI, 36]

İmam Ebû Yusuf'a (rh.) sormuşlar:

- Düğün dışında, meselâ kadının ve çocuğun kendi evinde def çalmasına ne dersin?

Şu cevabı vermiş:

- Bunda kerâhet yoktur. Aşırı tarzda oyun ve teğannî olursa onu mekruh görürüm. [el-Aynî, Umdetü'l-Kârî, III, 359]”

Demek ki mutlak manada “müzik icma ile haramdır” dememiz doğru bir ifade olmaz. Yani yanlıştır. Zira Hanefî mezhebi içinde dahi farklı görüşler mevcuttur. Yukarıda da belirtemeye çalıştığımız gibi, icma’ ayrı bir mefhumdur; uluorta her yerde, her sözde kullanılmaz. Onun ölçüsü bellidir.

Bütün bu açıklamalardan sonra tekrar böyle bir soruyu sormak, verilen cevabın dikkatlice okunmadığını gösterir ki, lütfen rica ediyorum, hem yazdıklarınızı net ve anlaşılır bir üslupla yazınız, hem de verilen cevapları doğru anlamaya çalışınız. Başka işlerimiz-çalışmalarımız da var, vaktimiz-imkânlarımız böylesine basit bir meseleye saatler ayıracak kadar müsait değil. Bunu da unutmayın lütfen. 

Rabbim cümlemizden ve bilcümle Ümmet-i Muhammed’den ve evladından razı olsun. 

• Önceki
• Sonraki