Selamün Aleyküm Hocam. Al-i İmran süresinin 61. ayetinde geçen mübahelenin hanefi mezhebindeki hükmü nedir? Müslümanlar kendi arasında mübahele yapabilir mi?

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

“Mübâhele” kelimesi (mim-be-elif-he-lem ve he’li te ile) mufâale babından Arapça isimdir.

Manası: 1. Karşılıklı birbirine beddua etme, ilinmedir. 2. Birbirinden nefret etmedir. Fıkıh ıstılâhı olarak mülâane manasınadır.

Zikri geçen ayetin meali: “(Rasûlüm!) Sana gelen ilimden sonra artık her kim seninle münakaşaya kalkarsa, haydi de: Gelin oğullarımızı ve oğullarınızı, kadınlarımız ve kadınlarınızı kendilerimizi ve kendilerinizi çağıralım, sonra cân-u gönülden ibtihal ile duâ edelim de Allahın lâ'netini yalancıların boynuna geçirelim.” [Âl-i İmrân suresi, 61]

Bu âyete, mubâhele (lânetleşme) âyeti denir ki, “Hangi taraf yalancı ise ona Allah lânet etsin” diye karşılıklı olarak lânetleşmek demektir. İslâm fkıh ve hukuk lisanında buna “mülâane” veya “liân” denir.

***

Her iki mefhumu da ayrı-ayrı ele alalım, mezhebimizdeki tatbikatını ve hükmünü görelim.

1) “Mülâane”, birbirine karşılıklı beddua etme, ilenme anlamında bir kelime.

Mesela; erkek karısını zina yapmakla suçlar, bunu da dört şahitle ispatlayamazsa, kaadı yani hâkim önünde hususi bir şekilde karşılıklı olarak yemin etmeleri gerekir. Buna İslâm hukukunda “Mülâane” denir.

2) “Liân”, da gene Arapça bir kelimedir ve uzaklaştırmak, kovmak, rahmetten mahrum bırakmak, birbirine lânet etmek, lânetleşmek demektir.

İslâm fıkhında-hukukunda liân (mülâane), karı ile kocanın hâkim karşısında, şer’î usûlüne uygun olarak dörder defa şehadette bulunduktan sonra, karşılıklı kendi nefislerine lânet okumalarıdır.

Şöyle ki:

Erkek karısını zina etmekle suçlar, bunu da dört şahit ile isbat edemezse, hâkim karşısında, içinde lânet sözleri de bulunan şehadet kelimesi ile yemin eder. İşte buna “liân” veya “mülâane” adı verilir.

İddia sahibi erkek olduğu için yemine önce o başlar. Şayet yemin etmek istemezse, ya yalan söylediğini itiraf eder veya yemin etmesi için hapsedilir.

Ancak, erkek liân yaptıktan sonra kadının da liân yapması şarttır.

Liân bitince hâkim çiftleri ayırır. Bu bir bâin talak’tır. Geriye dönüp tekrar evlenmek isterlerse, iddet bitiminde yeni bir nikâh ve mehir gerekir.

Rabbim (c.c.) cümlemizi ailevi huzur ve sükun ortamından mahrum etmesin.

• Önceki
• Sonraki