Hocam selamun aleykum; bir kimse iyileşirsem koyun veya sığır kesecem dese, bu kimsenin bunları herhangi bir günde herhangi bir vakitte mi, yoksa kurban günlerinde mi kesmesi lazım gelir? teşekkür ederim hocasm cevabınızı bekliyorum inşallah
*******
Ve aleyküm selam.
Değerli kardeşim; "Allah Teala'nın rızası için kurban keseyim" veya "Nezrim olsun kurban kesip etini fakirlere sadaka olarak vereyim" diye yapılan bir nezir muteberdir, geçerlidir.
Fakat, "Şu hastalıktan iyi olursam, bir koyun keseyim" veya "Falan türbe-yatır için bir kurban keseyim" gibi nezirler, söz vermeler bir nezir hükmü taşımaz. Hak Teala’nın rızasından başka bir kimse adına kurban kesilmesi caiz de değildir. [Bkz. Bilmen, Ö. N. Büyük islam İlmihali, Bilmen yayınevi, İstanbul, 1966, s. 323, Md. 253]
Binaenaleyh “iyileşirsem koyun veya sığır keseceğim” diyen kişinin, bunu Allah için yapma niyetinin olması şarttır. Eğer öyle bir niyetle bu sözü söylemiş, yani şarta uygun olarak adakta bulunmuş ise, ne herhangi bir gün veya vakti bekler, ne de kurban günlerini… İyileştiğinde hemen kesmesi gerekir. Zira adağı (hastalığının) iyileşme şartına bağlıdır ve o şart tahakkuk ettiğinde adağını yerine getirmesi, yani verdiği sözünde durup Allah için O’na şükür olarak koyunsa koyun, sığırsa sığır kesmesi lazım gelir.
Nezirler-adaklar; zaman, mekân (yer), şahıs ve nezredilen-adanan şey bakımından “muayyen: belirli” ve “gayrimuayyen: belirsiz” nevilerine ayrıldıkları gibi… Bir şarta bağlı olup olmamak itibariyle de, “mutlak” ve “muallak” nevilerine ayrılmıştır.
Yukarıda belirttiğimiz üzere, sorunuzdaki durum, eğer nezre uygunsa bu nezir, şarta bağlı bir nezir/adak sınıfına girmektedir. Dolayısıyla, bağlı bulunduğu şart gerçekleştiğinde, yerine getirilmesi iktiza eder.