Hocam Allah sizden razı olsun. Selâmün Aleyküm. Halis Hocam benim sorum hacamat ile ilgili olacak. Hacamatı hangi zaman dilimlerinde yaptırmak gereklidir/efdaldir(gün,ay, mevsim). Hacamatın öncesinde ve sonrasında nelere dikkat etmek gerekir. Şimdiden teşekkür ederim. Doruk

*******

Ve aleyküm selâm. Rabbim cümlemizden razı olsun.

Sorularınızın cevabına gelince…

(1) Bazı hadis-i şeriflerde pazartesi, salı veya perşembe günleri, Kameri ay içinde de 17, 19 ve 21’inci günler hacamat yapılması tavsiye edilmiştir. [Bkz. Ebu Dâvûd, Sünen, Tıb, 5; Tirmizî, Sünen, Tıb, 12; İbn Mâce, Sünen, Tıb, 22]

Hz. Nâfi (rh.) anlatıyor:

Abdullah ibn Ömer (r.anhuma) bana şöyle dedi:

- Yâ Nâfi! Kanım fazlalaşmak suretiyle bana galebe çaldı. Bu sebeple benim için bir hacamatçı ara. Gücün yeterse faydalı ve bu işi iyi beceren bir hacamatçı seç. Bulacağın kişi ne çok yaşlı, ne de küçük yaşta bir çocuk olsun. Çünkü Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:

“Hacamat olmak aç karnına daha faydalıdır. Hacamat olmakta şifa ve bereket vardır. Hacamat akıl ve hıfzetme / ezberleme gücünü arttırır. Artık kim hacamat olmak isterse, Allah’ın ismini anarak (Besmele’yle); Perşembe günü hacamat olsun! Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri de hacamat olmaktan sakınınız! Pazartesi ve Salı günüde hacamat olunuz! Çünkü Allah Teâlâ Eyyûb’u (aleyhisselâm) belâdan bugün kurtarmıştır. Çarşamba günü de hacamat olmaktan sakının! Çünkü Allah Teâlâ, Eyyûb’u (a.s.) Çarşamba günü belâya çarptırdı! Şüphesiz, Cüzzam ve Baras (Alaca) hastalığı Çarşamba günü veya Çarşamba gecesi dışında hiçbir (gün ve) gecede meydana gelmez!” [İbn Mâce, Sünen, Hadis no: 3487, 3488]

Ayrıca vücudun hangi bölge ve damarlarından kan alınmasının uygun olacağına dair bazı bilgilere ve uygulama örneklerine de yer verilmiştir. Bu hususta varid olan bazı hadisler şöyledir:

Ebu Kebşe el-Enmârî (r.a.) şöyle dedi:

Nebî (s.a.v.), başından ve iki omuzu arasından hacamat oldu ve şöyle buyurdu:

“Kim şu kanları akıtırsa, artık başka bir hastalık için bir başka yolla tedavi olmasına gerek yoktur.” [İbn Mâce, Sünen, Hadis no: 3484; Ebu Davud, Sünen, H. No: 3859]

Hz. Câbir (r.a.) anlatıyor:

“Rasûlullah (s.a.v.), kendisinde bulunan bir ağrıdan dolayı kalçasından hacamat oldu.” [Ebu Davud, Sünen, Hadis no: 3863]

Gene Câbir (r.a.) dedi ki:“Nebî (s.a.v.) atının üstünden, bir hurma dalı üzerine düşerek ayağı çıkmıştı.. Bir incinmeden dolayı ayağının üstüne hacamat yaptırdı.” [İbn Mâce, Sünen, Hadis no: 3485]

Abdullah bin Buheyne’den (r.a.) şöyle rivayet olundu: “Nebî (s.a.v.) ihramlı iken Mekke yolunda Lahyu Cemel mevkiinde başının ortasına hacamat yaptırdı.” [Buhari, Sahih, 12, 5734; Müslim, Sahih, H. No: 1203/88; Nesei, Sünen, H. no: 2850; Dârimî, Sünen, 2, 37; İbn Mâce, Sünen, Hadis no: 3481, İbn Hibban, Sünen, H. no: 3953; Beyhaki, Sünen, 5, 65]

Hadislerde beyan olunanları şöyle özetleyebiliriz:

Hacamat, vücutta beş yerden yapılır:

a) Başın ortasından,

b) Boyundan,

c) İki omuz arasından,

d) Kalçadan ve

e) Ayaktan.

Hacamatla meşgul olan tecrübeli ve ehil kişiler, bu yerleri zaten bilirler.

***

Hadislerde mevcut tavsiye ve bilgiler, o dönemdeki tıp âlimlerinin tesbitleriyle uyum içindedir. Meselâ bu âlimlerin kanaatine göre, ayın hareketine bağlı olarak kan basıncının arttığı, ay ortası ile onu takip eden haftanın hacamat için en uygun zaman dilimi olduğudur. Dolayısiyle âcil durumlar hariç, hacamatın bu zaman içinde ve belirlenen günlere denk getirilerek yapılmasının daha faydalı olacağı yönündedir.

Kezâ, ayın kendi yörüngesi üzerindeki çeşitli konumlarına göre denizlerde, hatta karalarda ve atmosferde med ve cezir hadiselerinin meydana geldiği, bunun da yeni ay ve dolunay dönemlerinde en yüksek seviyeye ulaştığı da bilinmektedir.

Günümüzde yapılan bazı araştırmalar, ayın insan vücudu üzerinde de benzer tesirler meydana getirdiğini, dolunay günlerinde vücuttaki hormon ve sıvı dengesinde değişmeler görüldüğünü, kadınlardaki doğum ve âdet görme kanamalarının daha şiddetli olduğunu ortaya koymuştur.

Bu sebeple hacamat için belli zaman dilimlerini tavsiye eden hadislerin, yeni ilmî araştırmalar ışığında değerlendirilmesinde de dikkat çekici sonuçların çıkacağı anlaşılmaktadır. Kısacası bu alanda araştırma yapan tıb uzmanlarına epeyce iş düşmektedir.

***

(2) Bu işin uzmanlarınca hacamattan önce yapılması tavsiye edilenler:

- Hacamattan en az 2 saat (mümkünse 6 saat) öncesinde bir şey yememiş olmak gerekir. Tok karnına hacamat zararlıdır. Nitekim yukarda zikrettiğimiz hadis-i şeriflerde de belirtildi.

- Eğer rahat tutulabiliyorsa oruçlu olmak iyidir ve hacamatta faydayı artırır. [Malumunuz, Hacamat yaptırmak, kan aldırmak orucu bozmaz. Bununla birlikte vücudu güçsüz bırakacak kadar kan aldırmak mekruhtur. O bakımdan bilhassa ramazanlarda uygun olan, bunu iftardan sonraya bırakmaktır.]

- Hacamattan 2 saat önce “gerçek” bal ile yapılmış bal şerbeti içmek çok faydalıdır.

- Hacamattan önceki gece uykusunu almış olmak hacamatın faydasını daha çok hissetmek açısından iyidir.

- Bir gün öncesi cima yapmamış olmak vücudun kuvveti bakımından iyidir.

- Hacamattan önce vücudu aşırı yoracak ve halsiz bırakacak ağır işlerden kaçınmak (bu hacamatın faydasını daha iyi hissetmek açısından) gerekir.

- Şeker, kansızlık, hemofili gibi bilinen bir hastalık varsa mutlaka haccam bilgilendirilmelidir.

- Hacamat sırasında boş şeyler konuşmayıp, Allah’tan şifa istemek ve kişinin ezberden bildiği kadarı ile Kur’an okuması çok iyidir.

Hacamattan sonra yapılması tavsiye edilenler:

- Bal Şerbeti içilmesi tavsiye olunur.

- 24 saat süre ile yağlı, hazmı ağır ve hayvanî gıdalar (et, süt ve süt ürünleri, yumurta gibi) tüketilmemesi hacamatın tesirini artırmak açısından çok iyidir. Hatta bunu iki güne çıkarmak daha iyidir.

- Ekşi, tuzlu ve acılı gıdalar tüketilmesi tavsiye olunur.

- Hacamattan sonra 24 saat zarfında gerekmedikçe banyo yapılmaması, mutlaka banyo yapmak icap ederse, sıcak banyo yapmamak gerekir.

- Hacamattan sonra 24 saat cima yapılmaması tavsiye olunur.

- O gün beden (ağır işlerden kaçınmak sureti ile) istirahat ettirilse hacamatın faydası daha fazla olur.

- Hacamattan hemen sonra uyumamak iyidir. İllaki uyumak istenirse, hiç olmazsa 3-4 saat sonra uyunması tavsiye olunur.

• Önceki
• Sonraki