Hocam selamün aleyküm.  Merak ettiğim şey; piyango, spor toto, loto, at yarışları gibi şans oyunları neden haram oluyor, niçin kumar sayılıyor? Bir de marketlerin, mağazaların promosyon, hediye ve armağanlarının hükmü nedir? A. Vehbi Ünsal - İstanbul 

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Bunların hiçbirinin yaptığı iş ticari bir faaliyet değildir.

Bildiğiniz gibi piyango idaresi başka bir iş yaparak ve o işten kazandığının bir kısmını ayırıp müşterilerine dağıtmıyor; hibe etmiyor, bağışlamıyor.

Peki ne yapıyor?

Bilet alanların paralarını topluyor; öncelikle kendisi bundan büyük bir pay alıyor, geri kalanı için de, bilet alanlar arasında çekiliş yapıyor. Yani bir nevi kur'a çekerek onların bir kısmına belli oranlarda dağıtıyor…

Bilet alanlar, verdikleri para karşılığında o kurumdan bir mal veya hizmet almıyorlar… Keza parayı idareye veya çekilişi kazananlara da bağışlıyor değiller.

Bilet alanın gayesi; az verip bununla çokça kazanç elde etmektir. Dolayısiyle kazanma yolu kumardır…

Başka bir ifadeyle idarenin yaptığı iş; kendi çıkarı için birçok kişinin parasını bir araya getirmek ve bu yolla büyük bir meblağa sahip olmak... İçlerinden kurayı-çekilişi kazanan belli sayıdaki kişilere toplanan paradan bir miktar pay vermekten ibarettir. Ama aslan payı gene kendisinin tabii... Bilet alanların her birinin hedefi-gayesi de,‘büyük pay kendinin olsun’ diye ümitle beklemek…

Sonuç itibariyle üç-beş kişinin ortaya belli bir miktar para koyup zar atarak, kâğıt çekerek, atlar koşturarak, hangisi kazanırsa parayı onun alması ile, piyango ve benzeri oyunlar arasında kumar olma bakımından bir fark yoktur, hükümleri aynıdır.  

Marketlerin-mağazaların promosyonları-hediyeleri-armağanları kumar sınıfına girmez, alınması caizdir, helâldir.

Dükkandan, marketten, mağazadan alış-veriş yapan kişi, verdiği paranın karşılığı olan malı veya hizmeti almaktadır. Market sahibinin verdiği armağan ise onun, kendi kazancından ayırıp ikram ettiği bir bağıştır.

Kumar oynayan, bilet alan, totoya, lotoya para yatıran kişi, bu para karşılığında karşı taraftan-kurumdan bir mal satın almaz. Toplanan paradan, verdiğine nisbetle daha fazla olanbir  miktarı kazanmak ister... Kazandığı / kazanacağı da diğer iştirakçilerin yani bilet alanların, kupon dolduranların, haybeden para kazanmak isteyenlerin ve bu sebeple oyuna-çekilişe katılanların paralarıdır.

İdarenin, dince kumar sayılan bu işlemden kazandığı paranın bir kısmını veya tamamını kamu yararına, hayır ve hasenâta harcaması; yapılan işi / muameleyi meşrûlaştırmaz, helâl hâle getirmez.

Kumar hükmünde olup haram sayılan bu ve benzeri yollarla elde edilen paralar da böyledir… Onları da iyi yerlerde harcamak, fakire-yoksula vermek yapılan işi, elde edilen haram kazancı meşrûlaştırmaz. Nitekim, bir paranın elde etme yolu hırsızlık ise, onu fakire-fukaraya-yoksula harcamak, hayır kurumlarına vermek bu kazancı haram olmaktan çıkıp helâl duruma sokmaz, gene haramdır. Ayrıca kişi, haram yolla elde ettiği bu kazançtan yaptığı iyiliklerden, tasadduk ve infaktan sevap bekleyemez. Gayesi, sadece haramdan kurtulmak olmalıdır. 

• Önceki
• Sonraki