es-Selamu Aleykum Hocam..

Tuvalette abdest almak ile alakalı olarak Mehmed Emre Hocaefendinin Fetvalar adlı eserinde şu şekilde bir izah yapılmıştır: “Başka bir yerde abdest alma imkanı bulunmadığı zaman hela da abdest alınabilir.. Ancak, buralar temiz olmadığı için dualar okunmaz..”

Malumunuz eski tip evlerde lavobo ile tuvalet bir yerde bulunuyor..Bu gibi tuvaletlerde lavobo ile tuvalet arasına örtü çekildiği zaman abdest ve yapılan dualar açısından bir mahzuru var mıdır? Mehmet Fazıl

*******

Ve aleykümü’s-Selâm.

1- “Bazı meskenlerde yer darlığı ya da başka sebepler yüzünden tuvalet ve banyo aynı yerde olabilmekte, hatta abdest de buradaki lavabodan alınmaktadır, bunun hükmü?”

Bütün bu sebelerden dolayı tuvalette gusletmek, abdest almak, hocaefendi merhumun da belirttiği gibi,  câizdir. Alınan abdest, yapılan gusül dinen sahihtir. Yeter ki, tuvaletteki necaset sayılan kirler bu esnada yıkanan kişinin üzerine sıçramasın, ayaklara ve diğer uzuvlara bulaşma durumu bahis mevzuu olmasın... Zaten tuvalette alınan abdestin ve yapılan guslün sıhhati hakkındaki şüphenin tek sebebi de budur. Yani, tuvalet kirinin insan bedenine sıçrama ihtimalidir. Bu ihtimal vaki olmadıktan sonra bir mahzur olmaz; gusül de, abdest de şer’î / fıkhî bakımdan sahih olur. Günümüz tuvalet ve banyolarında da böyle bir sıkıntı durumu genelde söz konusu değildir. Geçmiş devirlerdeki iptidaî tuvalet ve banyolar, gerek kullanılan malzeme, gerekse sistem olarak malumunuz böyle değildi. Bu sebeple fıkıh kitaplarında, gusülde ayaklar en sona bırakılır, en son sıçramış olan kirleri yıkayarak çıkılır, denmekte; böylece çamur veya muhtemel necaset sıçramalarından temizlenmiş olma durumu hedeflenmektedir.

Abdest ânında okunacak dualar ise, gene hocaefendi merhumunu yazdığı gibi, tuvaletlerde açıktan okunmaz, fakat kalben / gizlice okunabilir. Malumunuz, dualar abdestin sıhhat şartından değildir, âdap ve menduplarındadır.

2- “tuvaletlerde lavobo ile tuvalet arasına örtü çekildiği zaman abdest ve yapılan dualar açısından bir mahzuru var mıdır?”

Sözünü ettiğiniz perde, eğer gerçekten tuvaletle lavabo arasını kapatıyor, açık bir yer bırakmayıp, orayla ilişiği tamamen kesiyor ise, yani buraların ayrı mekân olma özelliğini temin ediyorsa, duaları açıktan okumanızda bir mahzur olmaz. Ve illâ felâ… Aksi halde içinizden okumanız gerekir. Çünkü o durumda tuvaletle lavabo farklı değil, aynı mekân hüviyetindedir.

3- En güzeli; mecbur kalmadıkça, imkân nisbetinde abdesti de, guslü de, tuvalet ihtiyacını da sırf onlara ait mekânlarda gidermektir. 

• Önceki
• Sonraki