Selamun Aleykum hocamm.. Size bir sorum olcakti soy anneden mi babadan mi gecer? Simdiden Allah Razi Olsun.. Ali Kahraman – Facebook

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Soyun devam etmesi, bir başka ifadeyle sülale-nesep ve şecerenin sürmesi erkekle kadın arasında müşterek bir hadisedir. Çünkü insan üremesi kadın ve erkeğin / iki eşin varlığına bağlıdır. Bu noktada birisinin diğerinden üstünlüğü düşünülemez. Nitekim Peygamber Efendimizin (s.a.v.) nesli, kızı Hz. Fatıma’dan (r.anha) devam etmiştir. Ayrıca, bebeği taşıyan anne olduğundan, Kur'an ve Sünnet’te ona daha fazla önem verilmiştir.

Ülû’l-azm peygamberlerden Hz. İsa (a.s.) da bir kadından / Meryem validemizden meydana gelmiş ve Kur'an-ı Kerim’de, özellikle Hıristiyanların teslis itikadını yıkmak maksadıyla ilah olmayıp bir kul olduğunu göstermek için devamlı kendisinden, “Meryem Oğlu İsa Mesih” diye bahsedilmiştir. Bu hususta iki ayet-i celile meali şöyledir:

“Ey kitab ehli! Dininizde taşkınlık etmeyin ve Allah hakkında ancak doğru olanı söyleyin! Meryem oğlu İsa Mesih, sadece Allah'ın rasûlüdür, Meryem'e atmış olduğu kelimesi (‘kün’ emrinin / ‘ol’ kelimesinin eseri) ve O'ndan bir ruhtur. Allah'a ve peygamberlerine inanın, (Allah) üçtür demeyin. Kendi yararınız için buna son verin. Muhakkak ki Allah tek bir ilâhtır. O, çocuk sahibi olmaktan yücedir (münezzehtir). Göklerdeki ve yerdekilerin hepsi O'nundur. Vekil olarak Allah yeter.” [Nisa suresi, 171]

“İşte hakkında (Yahudilerle Hıristiyanların şüpheye düşüp kuşkulandıkları) ihtilaf edip durdukları Meryemoğlu İsa'ya dair Allah'ın sözü (hak söz) budur.” [Meryem suresi, 34]

Bununla beraber, çocukların bakımı, geçimi, ailenin koruması, savunması gibi işler tarih boyunca insanlık ailesinde erkeklere ait olmuştur. 

Kur’an’daki “erkeklerin kadınlar üzerine kavvâm” oldukları [Nisa suresi, 34] ifadesi, onların aileye en çok ve en güzel hizmet eden, kadınların koruyup kollayıcıları, ailenin hâkimi, resi manasınadır. Çünkü, “Bir kavmin efendisi, onlara hizmet edendir.” [Deylemî, Müsned, II, 324]  hadisinin hükmü gereğince erkekler evin-ailenin reisi olmak durumundadır. 

Meseleye bu açıdan bakıldığında soyun-sülâlenin babaya nisbet edilmesi daha uygun görülmektedir. Nitekim Cebrail aleyhisselâm Rasûlullah Efendimizin (s.a.v.) nesebini sayarken hep babalarının isimleriyle zikreder: “Muhammed bin Abdillah bin Abdilmuttalib…” diye.

İnsanların yaratılmasında annenin rolü çok büyük olmakla beraber, çocuğun asıl harcı erkeğin suyuna bağlıdır. Buna göre soy’un babaya isnat edilmesi, biyolojik inşa açısından daha münasiptir. 

Kur’an’da ifade edildiği üzere [Bakara suresi, 223], çocukların üremesi için anneler tarladır, erkekler ise tohumun kaynağıdır. Bir ekinde asıl üretim kaynağı tohumdur. Tohum erkeğe ait olduğuna göre, bu ürünün de ona nisbet edilmesi daha uygundur. Buna başka açılardan da bakılıp izah olunabilir.

Telkın’de baba ismi ile değil de, ‘Yâ Âişe oğlu Mehmet’ veya ‘Ey Hatice kızı Betül’ diye anne ismiyle nidâ edilmesine / çağrılmasına gelince...

Bunun sebebi; çocuğun annesinin kesin olarak bilinmesi, babasının ise kesin olarak bilinememesi ihtimâlidir. 

• Önceki
• Sonraki