Selamün aleyküm hocam, bir mezara birden fazla cenaze defin edilebilir mi? Çok katlı, asansörlü ya da ranza usulü mezar yapmak caiz midir?

Dedem yedi sene önce vefat etti. Onu gömdüğümüz mezarlık üç yıl önce kapanmış. Ninem vefat edince onu da oraya gömmek istiyoruz. Dedemin üzerine gömebilir miyiz? Yani bir kabre birden fazla ölü konabilir mi, bunun dinen bir sakıncası olur mu? Abdullah Uludere

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Fıkıh ve âdaba dair kitaplarımızda belirtildiğine nazaran, normal şartlarda bir kabre, yalnız bir cenaze defnedilir. Önceki defnedilmiş olan cenaze, tamamen çürüyüp toprak haline gelmedikçe, bir zarûret olmaksızın kabrin açılması ve bu kabre ikinci bir cenazenin defni caiz değildir.

Fakat enaze çürüyüp toprak haline geldikten sonra, aynı kabre başka bir cenaze defnedilebilir. Daha önce defnedilen cenazenin çürüdüğü kanaatiyle mezar açıldığında çürümeyen bazı kemikler bulunursa, bu kemikler uygun bir tarafa çekilip araya topraktan bir set yapmak suretiyle ikinci cenaze defnedilebilir.

Bir kabre birden fazla ölü koymak, esasen mekruhtur. Ancak salgın hastalık, savaş, deprem, sel felâketi gibi durumlarda, ölü sayısı fazla olur da her biri için ayrı bir kabir hazırlamak güçleşirse, o takdirde iki üç kişiyi bir kabre defnetmekte kerahet olmaz.

Karışık şekilde defin

Karışık şekilde bir defin yapılıyorsa, o takdirde önce erkek yüzü kıbleye gelecek şekilde konur, onun arkasına erkek çocuğu, onun arkasına da kadın konur. Aralarında da fasıla bulunsun diye toprak konulur.

Bir kabre konulan birkaç erkek ise, takva yönünden daha çok müttakî olduğu bilinenine öncelik tanınır. Bunda eşit olurlarsa, daha faziletli olarak bilinen önce defnedilir. Birkaç kadın ise yine aynı ölçülere göre defnedilir.

Çok katlı mezar yapılması dinen uygun mudur?

Yer darlığı ve ekonomik zarûretler sebebiyle, bölümleri birbirinden beton ve ayrıca toprak tabakayla ayrılmış katlı mezarlar yapılmasında ve bunlara cenaze defnedilmesinde dînen bir mahzur yoktur.

Mezar başka bir yere nakledilebilir mi?

Kabrin olduğu yerden yol geçmesi, kabrin su altında kalması veya kabrin bulunduğu yerin başkasına ait olup sahibinin orada cenaze defnine izninin bulunmaması gibi zorunlu bir durum bulunmadıkça, cesedin başka bir mezarlığa nakledilmek üzere, defnedildiği yerden çıkarılması dînen câiz değildir. Bu hususta ölenin vasiyetinin bulunması, mezarın yakınları tarafından ziyaret edilmesinin çok zor olması, yolunun olmaması gibi hususlar, kabrin nakli için dînen geçerli mazeret sayılmaz.

Mevzu ile ilgili daha detaylı bilgi için ayrıca bkz. http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/869-kabir-hayati.html

• Önceki
• Sonraki