Selamun aleyküm hocam,    namazlarımızdaki sıralama, öncelikle sünnet farz şeklinde tahakkuk ediyor ve kılınıyor  farz öncelikli olması lazım gelmezmi neden önce sünneti kılıyoruz diye soranlarımız oldu  bizde ilmi bir cevap veremedik bu konuda cevabınız bizi aydınlatıcı olacaktır. Selamlar saygılar...

Soru: AYDIN TUFAN tarafından yazıldı. Kategori: Soru - Cevap

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Bilindiği üzere bu husus, vakit namazlarının tamamında aynı değildir Mesela akşam namazının farzı sünnetinden önce kılınıyor. Öğle ve yatsı namazının farzdan önce sünnetleri olduğu gibi, sonrasında da var. Sabah ve ikindinin ise sadece evvelinde sünnet kılıyoruz.

İfadenizden anlaşılan, bu tatbikatın sebep ve hikmetini soruyorsunuz.

Bunun kısa cevabı:

 - Allahu Teâla tarafından öyle emredilmiş, Rasûlü tarafından da böyle tebliğ ve tâlim buyrulmuş olmasındandır...

Namaz en önemli ibâdettir. Binaenaleyh nasıl emredilmişse, nasıl teşrî kılınmışsa, vahiyle nasıl gelmişse biz o şekilde kılmakla-yapmakla mükellefiz. Nitekim bir hadis-i şeriflerinde Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) buyurmuşlardır ki:

Beni nasıl namaz kılar görüyorsanız, siz de öyle namaz kılınız.” [Buhari, Sahih, Ezan, 18, Hadis no: 605, 1/226; Ahmed b. Hanbel, Musned, 5/53; Dârakutnâ, Sünen, Salât, H. no: 10; 1/346; İbn Hibbân, Salât, H. no: 2131, 5/503; İbn Hüzeyme, Sahih, Salât, 48; 1/206] Detaylar için ayrıca bkz. http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/3583-secde-neden-iki-kere-ve-islam-tarihi.html

İlahî emirler-nehiyler, taabbudî ve ta‘lîli olmak üzere iki kısma ayrılır.

Taabbudîdediğimiz kısım, hikmeti bilinmeyen ve tamamıyla Allah’ın emir ve yasağına bakan esaslardır. Bunlarda neden ve niçin aranmaz.

Ta‘lîli, yani ma‘kulu’l-mânâ  dediğimiz ilahi emirler ve yasaklarda yatan hikmetler ise araştırılabilir, nedeni-niçini üzerinde düşünülüp konuşulabilir.

Mesela; akşam namazının farzının önce kılınmasının en bariz hikmeti, kendi çapında vaktinin kısa oluşudur. Bununla beraber, emredilmiş olsaydı muhakkak ki biz önce sünneti kılacaktık. Yani iş emirde düğümleniyor. Başka hikmet aramaya gerek yok! Akşam namazı vaktiyle ilgili detaylar için bkz. http://www.halisece.com/namaz/361-aksam-namazi-vakti-ile-ilgili-cok-onemli-bir-hatirlatma.html

Maamafih bunlarda bizim bilmediğimiz, bilemediğimiz daha nice saklı hikmetler de vardır elbette... Lakin en çok bilinen hikmet, akşam namazının vaktinin kısa olmasıdır. Ayrıca akşam güneşin batışı insana ölümü ve kıyameti hatırlatmakta ve ölümlü dünyada ibadetlerimizi yaparken tembellikten kurtulup bizi acele ile ibadete yönelmemizi sağlamaktadır.

Farzın öncesinde ve hem öncesi hem sonrasında sünnetlerin kılındığı farz namazlara gelince…

Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) farz namazlardan önce veya sonra sünnet namaz kılmıştır. Bunlara revâtib sünnetler diyoruz. Farz namazlardan önce veya sonra kılınan bu revâtib sünnetler hem farz namazlara bizi -tabiri caizse- iyice konsantre ediyor / hazırlıyor, hem de farz namazlara bitişik olarak kılındığı için diğer nafile namazlardan çok daha değerli ve faziletli oluyor.

S o n u ç

Namaz ve sair ibadetlerin sayı, miktar, edâ ve îfa usûlü tamamıyla Allahu Teâla’nın emir ve iradesiyle taayyün etmiştir. Bunda kimsenin bir dahli yoktur, olamaz. Dolayısiyle hikmetini araştırmak da sonuçsuz olacaktır. Çünkü Allah (c.c.) öyle emretmiştir. Ve bunun asıl cevabı budur. Bununla beraber tabii ki bazı ta‘lîli şer’î emir ve yasakların hikmeti izah edilebilirse de, hikmetler asıl değildir. Aslolan Allah’ın emri veya yasağı olmasıdır.

İslâm'ın bütün emir ve yasaklarına bu şekilde bakmamız gerekir. Yani Allahu Teâla böyle emretmiş ve yapıyoruz veya böyle yasakladığı için yapmıyoruz… Bunun hikmetleri mutlaka vardır. Ve bu hikmetler taabbudî emirler dışında elbette araştırılabilir. Bu da bir ilim ve ibadettir. Ama hikmetler ve faydalar kesinlikle asıl ve gaye değil, fürûattır. 

Go to top