Geceleyin cenaze defnedilebilir mi?
Hocam gece cenaze gömülür mü, Peygamberimizin bunu yasakladığı söyleniyor, bu doğru mu?
Soru: İsmail tarafından yazıldı. Kategori: Soru - Cevap
*******
Selamün aleyküm.
Sorunuzun kısa cevabı: Cenazelerin gündüzün gömülmesi müstehaptır; geceleyin gömülmeleri de mekruh değildir. Ancak zaruri / zorunlu bir hal olmadıkça geceleyin gömülmemelidir. [Bilmen, Ö.N., B.İslam İlm., Cenaze bahsi, md. 611]
***
Açıklama
Cenazeyi gece vakti defn etmek mekruh değildir. Gerekirse defnedilebilir, bir mahzuru yoktur. Ancak ulemâ, cenazeyi gündüz defn etmeyi daha uygun bulmuşlardır. Çünkü çoğu kere gündüz vakti cenazenin hem taşınması, hem kabrinin kazılması, hem de defn edilmesi daha kolay ve zahmetsiz olur.
Evet, Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) güneş doğarken, tam ortada (zevâlde) iken ve batarken (kerahet vakitlerinde) ölü defn etmeyi nehy etmiş / yasaklamıştır. [Tahâvî, Hâşiye Ala Merâqı’l-Felâh Şerhu Nuri'l-İzah, Mısır, s. 501]
Ancak hadislerdeki bu yasak, cenaze namazı içindir. Namazı bu üç kerahet vaktinden önce kılınmış olan bir cenazenin bu vakitlerde defnedlmesi caizdir. Nitekim Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) geceleyin cenaze defnettiğine dair gerek İbn Mâce’nin Sünen’inde, gerekse İmam Ahmed b. Hanbel’in, Müsned’inde rivayetler vardır. Hatta Rasûlullah’ın (s.a.v.) bizzat kendi na’ş-i şerifleri, Hz. Fatıma, Hz. Âişe ve Hz. Osman (r.anhum) hep gece defn edilmişlerdir. Gece defnin caiz olduğuna dair pek çok hadis vardır.
Bununla beraber, Rasûlullah Efendimiz (s.a.v.) bir gün, kendisini tam örtmeyen bir kefene sarılarak gece vakti bir adamın defn edildiğini hatırlayıp, o sahabenin gece defnedilişine kızarak, "zaruret olmadıkça gece defnetmeyin" buyurmuşlardır. Bu ve benzeri rivayetlere binaen fukahadan bazıları, özürsüz olarak ölüyü gece defn etmenin mekruh olduğunu söylemişlerdir. Buna göre ölünün hukukundan gece defn edilmekle hiçbir şey eksilmediği zaman ve zaruret halinde gece defin caiz, aksi halde mekruhtur. [Prof. Dr. Süleyman Toprak, Ölümden Sonraki Hayat, s.186]
İşte fıkıh kitaplarımızda yer alan “geceleyin defnetmenin uygun karşılanmadığı” hükmü bu hadisten kaynaklanmaktadır. Fakat çeşitli sebeplerle cenazeyi bekletmek mümkün olmadığı takdirde akşam vakti de, geceleyin de defn edilebilir.