İstihare namazı ve duası

İstihare namazi kac rekattır, nasil kilinir? Duası nasıl yapılır?

*******

Bilindiği gibi bir iş hususunda kararsız kaldığımızda, o işin sonucunun bizim için hayır mı şer mi getireceğini kestiremediğimizde, işin iyi veya kötü olacağından emin olamadığımızda, sâlim düşünceler ve istişâreler sonucunda sağlıklı bir karara ulaşamadığımızda, Cenâb-ı Hakk’ın kalbimizi hayırlı olana yönlendirmesini ve gönlümüzü yatıştırmasını istemek ve Allah Teâlâ’dan hayır dilemek için istihare namazı kılmak sünnettir.

Fakat ‘sâlim düşünceyi ve istişare’yi çiğneyip geçmemeli, onlara başvurmadan istihareye yönelmemelidir. Bir işin bize hayır mı şer mi getireceğini az çok sezgilerimizle, salim aklımızla, sağlıklı düşüncelerimizle anlayabiliriz. Bu olmadığında bilenlere danışarak, büyüklerle veya o işin uzmanlarıyla ya da güvendiğimiz kimselerle istişare ederek ve görüşerek tahmin etmemiz mümkündür. Bu yollar öncelikle denenmeli, netice alınamazsa şayet, ondan sonra İstihare namazı kılınıp duası edilerek sonuca girilmeye çalışılmalıdır.

***

İstihare namazı iki rek’attir ve namazdan sonra da hususi bir duası vardır

Cabir b. Abdullah (r.a.) anlatıyor: Rasûlullah (s.a.v.) bize, Kur’an’dan bir sure öğrettiği gibi her işte istiharede bulunmamızı öğretirdi. Buyururdu ki:

“Sizden biriniz bir işe kalben azmettiğinde, farzın dışında iki rek’at (nafile) namaz kılsın ve şöyle duâ etsin: ‘Allâhümme innî estehıyruke bi-ilmike, ve’stakdiruke bi-kudretike, ve es-elüke min fazlike’l-azıymi, fe-inneke takdiru velâ akdiru, ve ta’lemu velâ a’lemu, ve ente allâmu’l-guyûbi. Allâhümme in künte ta’lemu enne haaze’l-emra hayrun lî fî dînî ve meâşî ve âkıbeti emrî, (ev kaale) âcili emrî ve êcilihî fa’kdürhü lî ve yessirhü lî, sümme bârik lî fîhi, ve in künte ta’lemu enne haaze’l-emra şerrun lî fî dînî ve meâşî ve âkıbeti emrî, (ev kaale:) âcili emrî ve êcilihî, fa’srifühu annî, va’srifnî anhu, va’kdür lî’l-hayra haysü kâne, sümme razzınî bihî (kaale: ve yüsemmî hacetehuu)”.

Manası: "Allahım, senden hayır taleb ediyorum, zira sen bilirsin. Senden hayrı yapmaya kudret taleb ediyorum, zira sen vermeye kadirsin, Rabbim yüce fazlını da taleb ediyorum. Sen her şeye kadirsin, ben âcizim. Sen bilirsin, ben câhilim. Sen gayıbları bilirsin.

Allahım, eğer biliyorsan ki bu işi bana dinim, hayatım ve sonum için -veya hâl-i hazırda ve ileride demişti- hayırlıdır, bunu bana takdir et ve yapmamı kolay kıl. Sonra da onu hakkımda mübarek kıl. Eğer bu işin, bana dinim, hayatım ve âkıbetim için -veya hâl-i hazırda ve ileride dedi- zararlıdır; onu benden çevir, beni de ondan çevir (uzak tut). Hayır ne ise bana onu takdir et, sonra da beni(im gönlümü) ona râzı kıl (bana onu sevdir)!" Hz. Câbir dedi ki: "Bu duadan sonra yapacağı işi zikrederdi." [Buhari, Sahih, Da'avât 48; Teheccüd 25, Tevhîd 10; Ebu Dâvud, Sünen, Salât 366, (1538); Tirmizî, Sünen, Salât 394, (480); Nesâî, Sünen, Nikâh 27, (6, 80, 81); İbnu Mâce, Sünen, İkâmet, 188, (1383)]

Evet, Allah rızası için istihare namazı kılmaya niyet edilir ve herhangi iki rek’atli bir namaz gibi kılınır ve yukradaki bu duâ okunur. Eğer aslını okuyamayacaksa, Türkçesini de okuyabilir.

***

İstihare namazında okunan hususi bir sûre rivayet edilmemiştir. Ancak İbn Ömer’in (r.anhuma), Rasûl-i Ekrem Efendimiz’in (s.a.v.) “dünya ve içindekilerden daha hayırlı bulduğu”nu beyan buyurduğu sabah namazının sünnetinde ekseriyetle “Kul yâ eyyühe’l-kâfirûn” suresi ile “Kul hüve’llâhü ehâd” sûrelerini okuduğunu rivayet etmesi üzerine; başta İmam Gazalî (rh.) olmak üzere bazı âlimler, istihare namazında da bu sûrelerin okunmasının daha faziletli olacağına hükmetmişlerdir. [Bkz. İhyû ulûmiddîn, 1, 566] Keza İmam Nevevî (rh.) de istihare namazında Fatiha’dan sonra zamm-ı sure olarak bu surelerin okunmasının müstehap olduğunu söylemiştir.

***

İstihare namazı kılındıktan ve duası da edildikten sonra, abdestli olarak kıbleye yönelerek yatılır. Rüyada beyaz veya yeşil görmek, niyetindeki şeyi yapmasının hayırlı olacağına; siyah veya kırmızı görmesi de, hayır değil şer getireceğine delalet eder.

İstihareden sonra, olumlu yönde işaret alır, kalbimizde bir yatkınlık, kararımızda bir ferahlık ve rahatlık, içimizde o işin hayırlı olabileceğine dair bir genişlik ve ümit doğarsa, Allah’a güvenerek o işe “Bismillah” der ve ilk adımı atarız. Eğer olumsuz yönde işaret alır, içimizden sıkıntı ve darlık kalbolmayıp kararsızlık hâli devam ederse, hayırlı olacağından emin olmama durumu sürerse, gönlümüz hâlâ yatışmamışsa, istihare namazını tekrar kılar ve Allah Teala’ya tekrar duâ ederiz. Böylece yedi defaya kadar istihare namazının kılınabileceğine dair Peygamber Efendimiz’den (s.a.v.) rivayet vardır. [Tecrid-i Sarih Terc. DİBY, Ankara, 1975, 4, 143] Ayrıca İbnü’s-Sünnî’nin (rh.) Hz. Enes’ten (r.a.) kaydettiği bir rivayet de şöyledir: “Bir iş için istihare edince yedi kere tekrarla. Sonra kalbine ilk gelen hususa dikkat et, zira hayır ondadır.” [Kütüb-i Sitte Muhtasarı, 9, 401; DİBY, Ankara, 1975, a.g.e., 4, 143]