Mukatele - vuruşma
Halis ECE tarafından yazıldı.Hocam "bir iki kişi birbirini öldürme kastiyle kavga etseler ve biri birini öldürse ölende, öldürende cehennemdedir" mealindeki hadisi şerifi okumuştum bu konu hakkında görüşünüz nedir? Davut Toklu
*******
Değerli kardeşim;
Sorduğunuz hadis şöyle:
Ebû Bekre Nüfey İbni Hâris es-Sekafî (r.a.) anlatıyor: Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
“İki Müslüman birbirine kılıç çektiği zaman, öldüren de, ölen de Cehennem’dedir.”
Bunun üzerine ben;
- Yâ Rasûlallah! Öldürenin durumu belli, ama ölen niçin Cehennem’dedir? diye sordum.
Rasûl-i Ekrem (s.a.v.);
- “Çünkü o, arkadaşını öldürmek istiyordu” buyurdu. [Buhârî, Sahih, İmân 22, Diyât 2, Fiten 10; Müslim, Sahih, Kasâme 33, Fiten 14, 15; Ayrıca bkz. Ebû Dâvûd, Sünen, Fiten 5; Nesâî, Sünen, Tahrîm 29, Kasâme 7; İbni Mâce, Sünen, Fiten 11]
Yani karşılıklı vuruşma var, mukatele söz konusu… O bakımdan şüphe yok ki, ölen de öldüreni yani arkadaşını öldürmeye hırslı, azimli ve kararlı idi.
Gerçekten de öldürmeye hırslı bulunmak o fiili işlemek gibidir. Kaldı ki bir Müslüman’ın ölmesini arzulamak dahi dinimizde hoş karşılanmaz. Nitekim Rasûl-i Ekrem Efendimiz (s.a.v.), “Kim yarım kelime ile dahi olsa bir mü'minin öldürülmesine yardım ederse, kıyamet günü, alnında ‘Allah'ın rahmetinden mahrumdur’ yazılmış şekilde Allah'ın huzuruna çıkar." [İbn Mâce, Sünen, Diyat, 1] buyurmuştur.
Ancak sadedinde olduğumuz hadisin manası, ‘cezaya müstahak olurlar’ demektir. Yoksa ilâhî afv u mağfiret ve rahmet yetişip kurtulmak ümidi de vardır elbette... Ebedî Cehennemlik manası ise hiç anlaşılmamalıdır.
Hadiste her iki tarafa müslim nâmı verilmesinde de buna işaret vardır. Söz, kıtali şer'an caiz kılacak bir te'vîl olmaksızın vâki' olan mukaatelededir. Kıtale karışan sahâbîlerin her iki tarafta olanlarının Cennet ehli olması da buna delildir. Çünkü onlar, içtihâden kıtalde dînin salâhı olduğuna dair hükmetmişler ve bu sebeple çarpışmışlardı. Nitekim ayet-i celilede de, bağy ehli olanlara, hakk üzere olan hasımları gibi, mü'min denilmiş ve şöyle buyrulmuştur:
“Ve eğer mü'minlerden iki taife çarpışırlarsa hemen aralarını bulun barıştırın. Şayet biri diğerine karşı bagyediyorsa (saldırıyorsa), o vakıt bagî olana Allah’ın emrine rücu' edinciye (dönünceye) kadar kıtâl edin (savaşın). Eğer rücu' ederse yine adaletle aralarını sulh edin ve hep insaflı olun, çünkü Allah âdil davrananları sever.” [Hucurât suresi, 49]
Son söz:
- Eğer denilirse ki, bunların suçları bir ve eşit değilse, mesela birinde silâhla yönelme fiili ve kıtal (vuruşma) durumu olsa... Öbür tarafın silahı olmasa… Gene de iki taraf aynı mı azap olunur?
- Hayır, aynı olmaz. Öldüren, kıtal ve öldürmeye karşılık azap olunur; ölen de yalnız kıtale (vuruşmaya) karşılık azap olunur, sırf azm üzerine azap olunmaz.