Kiralık arazilerde zekat
Halis ECE tarafından yazıldı.Selamun aleyküm değerli hocam,
Hocam biz başkasına ait olan araziyi belli bir miktar para karşılığında kiralayarak bu araziye buğday ekliyoruz. Bu tarladan elde ettiğimiz buğdayin zekatini hesaplarken yine "onda bir " diye mi hesaplayacagiz yoksa kira bedelini cikardiktan sonra mi onda bir zekat vericez?
*******
Ve aleyküm selam kıymetli kardeşim;
Eğer arazi ekilmek üzere belli bir ücretle kiralanmışsa, zekâtı yani öşrü kiracı (müste’cir / kiralayan) tarafından ödenir. Eğer arazi, yarıcılık (ortaklık / müzâraa) usûlü ile kiralanmışsa, mal sahibi ve mahsulü eken kişi, hisselerine düşen mahsulün zekâtlarını (öşürlerini) ayrı-ayrı verirler.
Yani, arazî mahsullerinin öşrünü, arazi sahibi değil, ürünün sahibi verir. Bu itibarla mal sahibi hiçbir karşılık beklemeden tarlasını ekilmek üzere başka birisine verirse, çıkan mahsulün zekâtını eken şahıs öder.
N e t i c e :
Arazi belli bir ücret karşılığında ekilip biçilmek maksadıyla kiralanmışsa, elde edilen mahsulün öşrünü İmam-ı Âzam’a (rh.) göre mal sahibi, İmameyn’e (İmam Ebu Yusuf ve İmam muhammed rahımehumallah) göre ise kiralayan verir. Fetva da bu görüşe göredir. Yani öşrü kiralayanın vermesi gerekir. Şayet sulama parayla değilse onda bir, değilse yirmide bir olarak verir.
Masraflara gelince…
Günümüzde sulama, kanallar ve motopomplar vasıtasiyle yapılıyor. Ayrıca bol mahsul almak için sun’î gübreler kullanılıyor ve mahsulü korumak için külfetli ilâçlamalar yapılıyor. Evet, zirâî yatırımın bu çeşit girdileri, hayvan veya âlet ile su çekip sulama külfetinden daha az değildir. Ancak unutmamak lazım; müçtehidlerimiz, sulama dışında kalan külfetlerin-masrafların (kira bedeli dâhil), öşrü yirmide bire indirmeyeceği görüşündedirler.
Bazı fukaha, sulama dışında kalan külfet ve masrafların tutarının mahsulden çıkarılmasını ve geri kalandan -sulama şekline göre- onda veya yirmide bir verilmesini daha uygun bulurken, Hanefîlerin de dâhil bulunduğu diğer bazı âlimler ise buna muhâlefet etmişler, öşrün, bu masraflar düşülmeden hesaplanması gerektiğini söylemişlerdir. [İbn Hümâm, Fethu’l-Kadîr, 2/8 vd.] Mevzu ile ilgili ayrıca bkz.
http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/2020-findik-icin-osur-gerekir-mi.html
http://www.halisece.com/zekat/338-islamda-osur-farz-olmasinin-sartlari-nisabi-ve-zamani.html