Selamun aleykum hocam. Ziynet esyalarina (yuzuk, kupe gibi) zekat dusuyormu hocam? Cyda Zvli – ABD
*******
Ve aleyküm selam kardeşim;
Elmas, yâkut, zümrüt gibi zînet eşyaları ticaret maksadıyla bulunduruluyorsa bunlara zekât verilmesi gerekir. Ticaret kastı olmadan kadınların takındığı-bulundurduğu bu tür zînet eşyaları ise zekâta tâbi değildir. Ancak sırf altın ve gümüşten olanlar ile diğer maddelerden oluşan zînet eşyalarının üzerinde bulunan altın-gümüş kısımları hesap edilir ve onların zekâtı da verilir.
***
Fıkıh kitaplarımızda bu mesele özetle şöyle ifade olunmuştur:
Evde süs / zînet olarak bulundurulan elmas, zümrüt, yakut, inci ve benzeri kıymetli taşların, mücevherâtın zekâtı verilmez. Ama zînet eşyası da olsa altın ve gümüşün -başlı başına veya diğer varlıklarla birlikte nisaba ulaşması halinde- zekâtını vermek gerekir. Bu hüküm, Hanefî mezhebine göredir. Şâfiî mezhebine göre, kadının süs ve zînet eşyasından zekât verilmez.
Kısacası, mücevherâttan altın ve gümüşün dışında kalan ne varsa, ticaret için bulundurulmadığı takdirde hiç birinin zekâtı verilmez. O halde kadınların zînet olarak bulundurdukları pırlanta, yakut, elmas, inci ve benzeri eşya zekâta tâbi değildir. [Bkz. el-Cevheretü'n-Neyyire, Fazilet Neşriyat, İstanbul, 1978, Bâbu zekâti’l-fızza, s. 157, Kudûrî’nin (v. 428/1037) fıkha dair el-Muħtaśar adlı eserine Ebû Bekir el-Haddâd (v. 800/1397) tarafından yapılan şerh]
Ayrıca, MÜSLÜMAN HANIMLAR, SÜS VE ZÎNET EŞYALARI... başlıklı yazıya da bkz.
***
Mevzu ile ilgili önemli bir anekdot:
Kadınlarla erkeklerin süs eşyası takması-takınması arasında fark vardır. Kızlar-kadınlar, altın ve gümüşten mâmul, diledikleri bir zîneti takabilirler. Erkekler ise, bilindiği üzere altın takamazlar. Allahu Teala Müslüman erkeklere altın kullanmayı haram kılmıştır. Binaenaleyh moda rüzgârına kapılıp Cahiliyye dönemi süs eşyalarını takmamak-takınmamak gerekir. Ve yine erkeklere mahsus takıları kadınların takması, kadınlara mahsus olanları da erkeklerin takması teşebbühe (benzeşmeye) girer. Kadının erkeğe, erkeğin kadına benzemeye çalışması ise haramdır.