Selamün aleyküm hocam, kitap okuma konusunda tavsiyeleriniz ne olabilir? Çevremizdeki insanları özendirmek, özellikle gençleri bu konuda isteklendirmek için neler söyleyebiliriz? Soru: Giray Eymen tarafından yazıldı. Kategori: Soru-Cevap

*******

Ve aleyküm selam kardeşim;

Bildiğiniz üzere Rabbimizin Rasûl-i Zîşânına ilk emri, “Yaratan Rabbinin ismiyle oku”dur. Devamında da buyuruyor ki: “O, insanı bir alekadan (embriyodan) yarattı. Oku! Rabbin sonsuz kerem sahibidir. O Rab ki, kalemle yazmayı öğretti. İnsana bilmediği şeyleri öğretti.” [Alak suresi, 1-5]

Fahr-i Kâinat Efendimizin (s.a.v.) de okumayı, öğrenmeyi, ilim tahsilini teşvik eden pek çok sözleri mevcuttur. Teberrüken onlardan da birini zikredelim:

“Ya âlim ol, ya talebe ol, ya dinleyen ol, ya bunları seven ol. Beşinci olma helâk olursun!” [İbn Mesud’dan (r.a.), Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, 1, 138]

Demek ki ya okuyan, ya okutan, ya dinleyen ya da bunları seven birisi olacaksın. Bu çemberin dışında kalan beşinci zümreden olamaycaksın. Olursan şayet, mânen ölür, yok olursun. Maddeten de bitkin, bezgin-geri bir hâle gelir, pasif duruma düşersin.

Ayrıca O’nun vârisi olan hakikat âlimlerinin de bu mevzuda ders ve hikmet dolu sözleri mevcuttur. Mesela son devir dersiâmlarından Nakşibendî yolu müceddidîn kolunun 33. Ve son halkasını teşkil ile itmam eden Süleyman Hilmi Tunahan (k.s.) hazretleri ‘evlatlarım’  dediği talebelerine hitaben buyururlar ki:

“Oğlum, ilimsiz ibâdetin tadı olmaz. Tek kanatlı kuş uçmaz. İnsanların dünyaya dalıp, istikbâl sevdasına düştükleri şu günde, Mevlâ'nın ilmini okuyacağız. O, insana iki cihanda izzet ve şeref veren âlî bir iştir. İhlâs ve samimiyetle Allah ve Rasûlune yönelen kimse, gölge gibi dönen dünyayı ve her hayrı kendine tabi kılar. Âhirete çalışan, dünyayı elde eder. Dünyaya çalışan ise âhireti kazanamaz. Zira âhiret hakikat, dünya haleftir. Ağacı kökünden götürürsen, gölge de beraber gider. Âhirette ne varsa, dünyada onun misâli vardır. Eğer olmasa âhiret yalan olur. Dünyada ne varsa, âhirette onun misâli vardır. Eğer olmasa dünya yalan olur. Teyemmüm abdestin halefidir, dünya da ahiretin.

“Bizim para, pul, mevki, makam, siyaset, politika, kavga ve gürültüyle işimiz yok. İstisnasız her müslümanın çocuğunu da okuturuz. Bir tek fert geri dönmüşse haber versinler.”

***

Evet, hayatımız süresince okumayı ihmâl etmememiz lazım. Ancak ulu-orta değil, usûlünce tabii…

İki Cihan Serveri Rasûl-i Zîşân Efendimizin (s.a.v.), “Ben âdil sultan zamanında dünyaya gel­dim” buyurarak, adaletini övüp örnek gösterdiği Sâsânî hükümdarı Nûşirevân’ın da oğluna, dikkat çekici bir “okuma” tavsiyesi vardır. Öyle ki, zamanımızda dahi o da halen geçerliliğini korumaktadır. Diyor ki Nûşirevân (İran'da 531'den 579 yılına kadar hükümdarlık etmiştir.):

“Ey oğul! Okumaya karşı çok hırslı ol. Düşün… Ve yazmaya karşı da çok hırslı ol. Okumaktan başka hiçbir şey isteme. Alçak gönüllü ol. Burnu büyük olma. Okumaktan üşenme.

“Okuyanları ve âlimleri sev; onlara sahip çık. Oku ki, unutkan olmayasın. Yanından kitap (defter) ve kalem eksik etme. Gönlün bunlardan başka şeylerle uğraşmasın.”

Ve yine bir gün merkezdeki ve eyaletlerdeki yüksek rütbeli devlet adamlarını toplayıp bir divan teşkil etmiş ve onlara hitaben:

“Reâyaya ve Allah’ın kullarına iyi muamele ediniz. Hak olan vergiden başka almayınız. Zayıfları incitmeyiniz, âlimlere saygı gösteriniz. Yüce Allah’a şükr ediniz.” diye nasihatlerde bulunmuştur. Bu sözleri de onun adaletine şahitlik eden bir vesikadır âdeta…

Günümüzde bu tavsiyeleri yapanlara, gereğini yerine getirenlere ne kadar da çok ihtiyaç vardır.

***

Düzenli okuma

Ülkemizde düzenli okuma oranı -maalesef- yüzde dörttür. Okuyanlar ne okuyor diye merak ediyorsanız, onlar da;

• Yüzde dört oranında kitap,

• Yüzde yirmi iki oranında gazete,

• Yüzde doksan beş oranında TV izlemekte…

Bu kadar yüksek oranda TV izleyen ailenin elbette çocuklarına ayıracak vakti yoktur, olamaz.

***

Dünyada kitap okuma oranları ve Türkiye’in durumu

Türk insanının kitap okumaya ayırdığı zamanın;

• 300 katını bir Norveçli ayırıyor.

• 210 katını bir Amerika’lı ayırıyor.

• 87 katını bir İngiliz ayırıyor.

• 87 katını bir Japon ayırıyor.

Dünya ortalaması bile, bizim ayırdığımız zamandan 3 kat fazla!

Kişi başına düşen kitap adedi (Bir yılda basılan kitap sayısına göre)

• İsrail 1169 kişiye bir kitap

• Almanya 1022 kişiye bir kitap

• Japonya 600 kişiye bir kitap

• Türkiye 10.600 (yazı ile: on bin altı yüz) kişiye bir kitap

Türkiye’de 6 kişiye yılda bir kitap düşüyor.

Halen ülkemizde 95 kişiye bir kahvehane, 65.000 kişiye bir kütüphane düşüyor.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın 1993 yılında yaptırdığı bir ankette niçin kitap okumuyoruz sorusuna verilen cevaplar:

• %50,2 kitap okuma alışkanlığım yok,

• %16,6 yeterince zamanım yok,

• %10,6 Boş zamanım çok yoğun geçiyor.

• %10,5 TV. Video... Tercih ediyorum, (Şimdilerde herhalde akıllı telefon, bilgisayar…)

• %4,6 kitap fiyatları pahalı,

• %3,4 derslerim çok yoğun,

• %1,9 diğer sebepler ve geriye kalan cevapsız.

İşin kötüsü, ülkemizde müsabaka şuuru / yarışma kaygısı-endişesi da yok.

• Yılda kişi başına 142 $ harcayarak, dünyada Eğitime en az pay ayıran 5. ülkeyiz. (Bugün herhalde az da olsa farlılık söz konusudur. Öyle düşünmek istiyoruz.)

• Bilgisayar kullanmada 140 ülke içinde 20. sıradayız.

• Bilgi sahibine gerekli değeri vermediğimizden, üst seviyede yetişmiş her 100 kişiden 59’u yurt dışına gidiyor. (Günümüzde bu tablonun da nisbeten tersine döndüğünü görmekten mutlu oluyoruz elbette...)

***

Okumanın faydaları

Okumak insanın fikrini-zihnini, gönül ufkunu açar. Okuyan bilir, bilen öğretir, başkalarına da faydalı olur. Bilmeyen yönünü şaşırır, çevresini de şaşırtır. Okuyan düşünür, düşündüğünü ifade eder; okumayan ise konuşmaya, günlük meramını bile anlatmaya zor kelime ve kavram bulur... Engin kültürünün tabir ve terkiplerinden, güzel ve hikmetli söz kalıplarından zaten haberdar değildir.

Beyn'e beyin jimnastiği yaptırmamız, gönlümüzü enginlere açmamız, ufkumuzu geniş tutmamız lâzım. Yani okumaya ara vermeyelim. Bol bol okumak, tefekkür, taakkul ve tezekkür etmek sinir sistemindeki hücreleri yeniler. Gönül hazinemizi zenginleştirir. Öyle ise, okuyalım.

Ama nasıl?

Bu sorunun cevabı üzerinde de mutlaka ve dikkatle duralım.

Düzensiz kitap okumak hafızayı, düşünce mekanizmasını bozar. Okumak, vazife ve vecibe (ödev) olmanın ötesinde, filasıl temel bir ihtiyaçtır. Kitap okumak kelime hazinesini ve hayal gücünü de geliştirir. İnsanı farklı alanlarda araştırmaya zorlar, bilgi hazinesiyle birlikte fikir ve hayal dünyası da genişler. Unutmayalım; fikir ve hayali olanlar hedef koyabilirler. Hedef koyabilmek ise, başarının yarısıdır. Okumak, bir bakıma hadiselerin arka planını görebilme firâsetini tevlid eder / kazandırır.

***

Kitap ve hürmet

Ancak gene hatırdan çıkartmamak gerek; kitap hürmet ister, aksi halde o da içindekiler hususunda cömert davranmaz.

Kitap insana yepyeni ufuklar açar. Mâverânın / ötelerin perdelerini aralar… Görülen âlemin görülmeyenlerini de gösterir, buna işaret eder, en azından bunu hissettirir.

Her kitap belli bir bilgi ve tecrübenin ürünüdür.

Hedefimiz; başta temel eserler / klasikler olmak üzere her dilde, her alanda örnek yazarları-eserleri bulmaya çalışmak olmalıdır. Bu yazarlar ve eserler bize okumayı, öğrenmeyi, keşfetmeyi de sevdirir.

***

Aynü'l-Hakîka fî Râbıtati't-Tarîka

Tam da bu noktada, özellikle tasavvuf-tarikat-râbıta mevzularında, kafalarında-gönüllerinde soru işaretleri oluşan ya da bu hususlarda belli çevrelerin inkâr ve itirazlarıyla karşılaşan kardeşlerimizin, okumalarını hararetle tavsiye etmek istediğim bir eser var.

İsmi: Aynü'l-Hakîka fî Râbıtati't-Tarîka   

Nereden mi temin edeceksiniz..?

Hiç uğraşmanıza, yorulmanıza gerek yok. Kitap sitemizde mevcut. Taa 1990’lı yılların başında hayli emek ve zaman harcayarak günümüz insanının okuyup anlayabileceği usûl ve üslûpta hazırlamaya çalıştık. Sitemizde sağ üst köşede… Herhangi bir ücret de ödemeden tıklayıp indirerek rahatlıkla okuyabilirsiniz.

Bunu sizlere ısrarla tavsiye ediyorum.

Rabbim ilim ve feyzinden bolca istifade ve istifaza nasip eylesin. Amin…

Ayrıca aşağıdaki linklere de mutlaka bir atf-ı nazar etmenizi tavsiye ederiz:

http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/3404-kitap-okumada-usul.html

http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/2462-hadis-kitabi-okuma.html

http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/3071-mevdudi-ve-kitaplari.html

http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/2778-din-meal-den-ogrenilmez.html

• Önceki
• Sonraki