Osmanlı hanedanında bilinen toplam 10 ikiz bulunuyor. Bunlardan ikisinin hayatını incelediğnizde talihsiz bir tablo ile karşı karşıya kalıyorsunuz. Onlar Osmanlı'nın bahtsızları.
haber7.com, 23 Temmuz 2006 16:25

Mustafa ARMAĞAN'ın araştırması

Haberlere göre Polonya’da bir ilk gerçekleşti. Artık Polonya aynı yumurta ikizleri tarafından yönetilecekmiş. Cumhurbaşkanı Lech Kaczynski’nin ağabeyi Jaroslav Kaczynski, meclisten güvenoyu alarak Başbakanlık koltuğuna oturmuş (aralarında sadece 45 dakika ‘yaş farkı’ olduğunu yazıyor gazeteler).

Polonya, Kaczynski kardeşlerin ellerine teslim oladursun, bu olay aklıma Osmanlı hanedanında ikizler meselesini getirdi. Hakikaten ikiz kardeşler var mıydı Osmanlı hanedanında? Varsa kimlerdi? Bu ikizlerden herhangi biri padişah olmuş muydu?

Genel tarihler tabii bu tür entipüften meselelere ehemmiyet vermezler, bu yüzden onlarda boşuna aramayın hanedan ikizlerini. Ya vakanüvislerin satır aralarından cımbızlayacaksınızdır onları ya da Osmanlı hanedanı üzerine yazılan eserlerden.

A.D. Alderson’un “Osmanlı Hanedanının Yapısı” adıyla Türkçeye çevrilen kitabında ikizlerle ilgili bir tablo bulunuyor. Buna göre, Osmanlı hanedanında kesin ikiz doğum sayısı 10’dur. İki de şüpheli durum var. Şimdi bunları tarih sırasıyla inceleyelim.

Fakat daha önce bir hususa dikkat çekmek istiyorum. İkiz doğumların ikisi hariç tamamı kış aylarında meydana gelmiş, çoğu da kısa bir süre sonra -belki de kış şartları yüzünden- vefatla sonuçlanmıştır. Bir de 650 yıl boyunca hiç üçüz, dördüz, beşiz... vakasına rastlanmayışı ilginçtir. Ayrıca 10 ikiz doğumdan 3’ünün III. Ahmed’den, 2’sinin de Abdülmecid’den olması, genetikçileri ilgilendirecek bir husus olsa gerektir.

DÖL BEREKETLİ III. MURAD

İlk ikiz vak’ası, Şubat 1585’te gerçekleşmiş (daha önce varsa da kayıtlar tam tutulmadığı için bilinmiyor). Bu tarihte döl bereketiyle tanınan III. Murad’ın Cihangir ve Süleyman adlı iki şehzadesi doğmuş. Ancak her ikisinin de yaşlarını doldurmadan vefat ettiklerini biliyoruz. (Yalnız bu ikiz vakası kesin değil; aynı yıl farklı zamanlarda doğmuş olmaları da muhtemel.)

İkinci vaka veya ilk kesin ikiz doğumu, 7 Ekim 1692’ye rastlıyor. Bu tarihte II. Ahmed’in Râbia Sultan’dan ikiz çocukları dünyaya geliyor. Adları İbrahim ve Selim. Ancak Selim 8 aylıkken, İbrahim de 23 yaşındayken vefat ediyor.

II. Mustafa’nın eşi Hafise Sultan’ın yaptığı doğumda yine iki oğlan çocuğu doğuyor. Ne var ki, Ahmed ve Murad isimleri konulan şehzadelerden birincisi sadece 6 ay, ikincisi ise 10 ay yaşıyor.

Bundan sonra III. Ahmed’in 3 ikizi var sırada: Ümmügülsüm ve Zeyneb (birincisi 25 yaşında, ikincisi 11 aylıkken ölür), Abdülmecid ve Abdülmelik (ilki 4 aylıkken, ikincisi 14 aylıkken ölür) ve Selim ile Saliha (ilki 3 yaşında, ikincisi 63 yaşında ölmüştür). Böylece şu ana kadar doğan ikizlerin en uzun ömürlüsü Saliha Sultan olmuştur.

II. Mahmud’un ikizleri Mahmud ve Mehmed de erken ölümden kurtulamamış, birincisi 7 yaşında, ikincisi de 7 aylıkken vefat etmişler.


ABDÜLHAMİD'İN İKİZLERİ

Şimdi sırada Abdülmecid’in ikizleri var. Önce Gülcemal Sultan’dan Hadice ve Refia dünyaya gelmiş. Hadice Sultan aynı yıl ölürken, Refia Sultan o vakte dek en uzun yaşayan ikinci ikiz olarak 38 yaşında ölmüştür. Epeyce kabarık bir yekûn tutan mektupları elimizde Refia Sultan’ın. Bir kısmı, ablası olduğu Sultan II. Abdülhamid’e yazılmış olan bu mektuplardan yola çıkan akademisyen dostum Ali Akyıldız, onun hakkında değerli bir araştırma kaleme aldı (”Mümin ve Müsrif Bir Padişah Kızı Refia Sultan”, İstanbul, 1998, Tarih Vakfı Yurt Yayınları). Ayrıca Ayşe Kara’nın Refia Sultan’ı konu alan bir romanı da Timaş Yayınları’ndan çıkmıştı.

Abdülmecid’in diğer ikizleri 19 Nisan 1850’de, yani ilk defa bahar ayında dünyaya gelir. Fakat bahar da uğur getirmez ikizlere. Mehmed Nizameddin ve Mehmed Vamık adlarını taşıyan bu şehzadelerden birincisi 3 yaşında, ikincisi 5 aylıkken ölür.

Son padişah ikizleri II. Abdülhamid’indir. İkbali Behice Sultan, Ahmed Nureddin ve Mehmed Bedreddin adlarını taşıyan şehzadeleri doğurur Abdülhamid’e. Ahmed 43 yaşında, sürgünde, Paris’te vefat etmiş ve Bobigny Müslüman Mezarlığı’na gömülmüştür. Mehmed ise 2,5 yaşında bir hastalıktan ölmüştür.


ABDÜLAZİZ'İN İKİZLERİ

Kesin olan son ikizler, Abdülaziz’in oğlu Şehzade Mehmed Seyfeddin’in Nervaliter Hanım’dan doğma Ahmed Tevhid ve Fatma Gevherî adlı çocuklarıdır. Şehzade Ahmed 1966’ya kadar yaşamış ve 62 yaşında ölmüştür. Fatma Sultan ise 1980 Aralık’ında ölmüş olup Osmanlı hanedanında yaşayan son ikizdi. Aynı zamanda 76 yaşına kadar yaşayarak hanedan ikizleri arasında en uzun ömürlüsü olmuştur.

Bir de Ocak 1717 doğumlu Sultan III. Mustafa’nın Mehmed adlı bir ikiz kardeşi olduğu söylenmekteyse de, kayıtlardan aralarında 20 gün kadar fark olduğu anlaşılmaktadır. Bu iddia doğru olsaydı, ikizlerden birinin padişah, diğerinin veliahd olduğu renkli bir durumla karşılaşmış olacaktık. Belki aynı anda değil ama yaş sırası esas olduğu için birbirinin ardından tahta çıkacak ikiz kardeşlerin iktidar yıllarına şahit olacaktık 18. yüzyılın sonlarında.

Bakın öyle böyle derken, ikizler konusu malı götürdü bu hafta. Daha neler yazacaktım halbuki. Hem biraz dedikodulu bahisler vardı. Yok Kanuni’nin gizli bir ikiz kardeşi varmış da, gizli gizli görüşür, sırlarını açık etmezlermiş vs. Bundan sonrasını merak edenler kitapları karıştırsın. Benden bu kadar...

Turkuaz / Zaman

• Önceki
• Sonraki