hocam, adetli kadın ve kızların kur’an öğrenme amacıyla camilere girmesi caiz midir? kur’an okuma ve okutmalarının hükmü nedir? teşekkür ederim.. necmiye gülsümoğlu - norveç

******* 

Değerli kardeşim;

Hayızlı kadının camiye girmemesi ile ilgili hükümler hadis-i şeriflere dayanmaktadır. Hayızlı kadının mescide girmesi, orada eğleşmesi ve itikâfa çekilmesi caiz değildir. Nitekim hadis-i şerifte şöyle buyurulur:

"Hiç bir hayızlı veya cünüp mescide giremez." [İbn Mâce, Sünen, Tahâre, 92; Dârimî, Sünen, Vudû', 116]

Hayızlı kadınların cami ve mescitlere girmesi haramdır. Bu tahrim, sadece âdet gören ve lohusa olan kadına hâs değil, cü­nübün de girmesi haramdır. İster oturmak için, ister bir kapısından girip diğer kapısından çıkmak için olsun fark etmez. Ancak, yol mescidin içinden geçiyorsa, o takdirde cünübün geçmesine ce­vaz verilmiştir.

Camiden başka yerde bulunmazsa, o takdirde su almak için âdet görme halindeki kadının veya lohusanın ya da cünübün câmiye girmesine de cevaz vardır.

Bunun gibi cünüp, âdet gören kadın ya da lohusa, canavar veya hırsızdan ve soyguncudan ya da şiddetli soğuktan korkar, başka da sığınacak yer bulamazlarsa, o takdirde câmiye girip oturmaları caiz olur. Ancak mâbede hürmeten teyemmüm etmeleri uygun bir dav­ranış olarak nitelendirilmiştir.

Bu durumda câminin-mescidin damına çıkılır mı?

Cünüp, aybaşı halindeki ya da lohusa kadın caminin damına çı­kıp oturabilirler mi? Fakihlerin çoğuna göre, camilerin damı camilerin içinin hükmünü taşır. Nasıl içine girmek haramsa, damına da çıkıp oturmak öylece haramdır. 

Cenaze ya da bayram namazı için tahsis edilen yerler

En sahih kavle göre, bu yerler cami' hükmü taşımaz. Bu sebeple cünübün, ayhali ya da lohusa kadının bu yerlere girmesi haram değildir.

Şâfiî ve Hanbelîler, hayızlı ve lohusanın kirletmemek şartıyla mescitten karşıdan karşıya geçmesini câiz görürler. Bunların dayandığı delil şu hadislerdir:

1- Hz. Aişe (r.anha) anlatıyor: “Rasûlullah (s.a.v.) bana Mescid’den hasırı / seccadeyi getir” buyurduğunda, ben hayız halinde olduğumu söyledim. Bunun üzerine “Hayız halin senin elinde olmayan bir şeydir” buyurdu. [Müslim, Sahih, Hayız, 11- 13, Hadis no: 299]

2- Hz. Meymûne (r.anha) anlatıyor:

“Bizden birisi hayız halinde olduğu halde hasırı / seccadeyi götürüp Mescide sererdi.” [Nesaî, Sünen, Taharet, 174]

***

Kur’an okutma meselesi

Hanefî ve Şâfiî alimlerine göre, cünüp olan bir kimsenin veya âdet halindeyken bir kadının Kur'an okuması, -bir yol olmadığı takdirde- camiye uğraması caiz değildir. Ancak Hanefî âlimlerinden bazılarına göre, âdet halinde olan bir kadının durumu normal boy abdestine muhtaç olan bir cünüpten farklıdır, ay hali bir iradeye bağlı değildir.

Ayrıca mezhepler arasında, Kur'an'ı öğretme/öğrenme mevzuunu da farklı değelendirenler vardır. Bu âlimlere göre, âdet halindeki bir hanımın Kur'an'ı, özellikle heceleyerek öğretmesinde veya bir ayetten daha az parçalar halinde okutmasında bir mahzur yoktur. [Bkz. İbn Âbidin, Reddü’l-Muhtâr, I, 172]

Malikî mezhebine göre, âdet halinde olan ve âdeti uzun süren hanım -zarurete binaen, mesela hafızlık yapmak gibi- Kur'an'a dokunmasında ve okumasında bir sakınca yoktur. [Bkz. Cevâhiru’l-İklîl, s. 32; eş-Şeyh ed-Derdir, eş-Şerhu'l-Kebîr, I, 126-el-Mektebetu'ş-Şâmile-; Halil, Günenç, Günümüz Meselelerine Fetvalar, s. 137] Ancak bu görüş şâz bir görüştür, bunu da gözardı etmemek lazım.

Hâsılı, Hanefi mezhebine göre özel halde olan hanımlar, birer kelime atlayarak Kur'an okuyup öğretebilirler, diye bir çare gösterilmektedir. Bundan faydalanarak talim ve terbiyeye / eğitim ve öğrenime ara vermemek mümkündür.

Diğer mezhep müntesipleri de, haliyle kendi mezheplerinin görüşleriyle amel ederler. Onlara da yanlış yapıyorlar, yapıyorsunuz denmez, denemez. 

Netice olarak diyebiliriz ki; bu hususta zarurete binaen hocahanımların, mezheplerinin görüşleri istikametinde talebe okutmaya devam etmelerinde bir mahzur yoktur, hatta buna ihtiyaç vardır. Yeter ki, caminin-kursun temizliğine itina gösterilsin.

Bu mevzuda detaylı bilgi için bkz. http://www.halisece.com/fikih/557-hanimlarin-ozel-hallerinde-kur-an-okuyup-okutma-meselesi-mezheplerine-uymalarinin-onemi-ve-telfik-mevzuu.html 

http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/1885-hayizli-kadin-camiye-girebilir-mi.html

http://www.halisece.com/sorulara-cevaplar/1874-adetli-ve-lohusa-kadinin-namaz-ve-orucu.html

• Önceki
• Sonraki