Vakti girmeyen namazlar hakkında
falconeyes tarafından yazıldı.Şunu sorayım size
Hanefi Mezhebine göre hüküm vakti giremeyen namazın kılınması gerekmez.
Ama Şafi mezhebine göre ise kılınması gerekir.
Sorum şu:
Allah bu dünyayı yaratmış Amenna Alimler hüküm vermişler ama Allah bu dünyayı yaratırken o vakitlerin oralarda girmediğini bilmiyormuydu. Tabiki biliyordu? Öyleyse 5 Vakit namaz her yerde kılınmalıdır. Nasıl kılınmalı hususunu açıklamışsınız zaten vaktin girdiği en yakın yer neresi ise orası kaale alınır ve namaz eda edilir.
CEVAP:
Sevgili kardeşim,
Her şeyi hakkıyla-layıkıyla bilen, haberdâr olan elbette ki onu Yaratan'dır. Aksinin düşünülmesi bile abes olur. Nitekim sen de (imla hatalarına karışmıyorum) zaten açıkça ifade etmişsin. Bu tamam...
Ancak, "Öyleyse 5 Vakit namaz her yerde kılınmalıdır." gibi bir hüküm cümlesi yanlış.
Neden?
1. Öncelikle "söyleyen" açısından... Çünkü bu hükmü istinbat eden sayın kardeşimiz müçtehit midir? Şayet müçtehitse, tabakat-ı müctehidinin hangi kısmına dahildir?
2. Eğer müçtehit değil, tabakat-ı fukahanın herhangi bir sınıfına da mensup bulunmuyorsa, -ki öyle olması kuvvetle muhtemel- o takdirde hangi mezehebin müntesibidir?
3. Mukallid'in yapması gereken nedir? Edille-i şer'iyye-i asliyye ve edille-i şer'iyye-i fer'iyye'den kendi re'yine/görüşüne göre hükümler istinbat etmek midir, yoksa mensubu bulunduğu mezhebin müfta bih olan kavline göre amel etmesi midir?
***
Şimdi de gelelim sorunuzun ikinci kısmında yer alan, "Nasıl kılınmalı hususunu açıklamışsınız zaten vaktin girdiği en yakın yer neresi ise orası kaale alınır ve namaz eda edilir." sözlerinizin tahliline...
Bir defa hemen hatırlatmakta yarar var; iki şeyi birbirine karıştırmamak lazım.
Peki nedir onlar?
Birincisi; beş vakitten birisinin tahakkuk etmediği yerler... Mesela 47,5 arzından (enlem) yukarıya doğru belli yerlerde senenin bazı günlerinde-aylarında yatsı namazı vaktinin gerçekleşmemesi gibi... İşte buralarda yaşayan Müslümanlara o vaktin namazı farz değildir. Hanefi ulemasının içtihadı bu yöndedir ve müfta bih olan kavil de budur. Diğer mezheplere mensup olan kardeşlerimiz de tabii ki kendi mezheplerinin re'yine/görüşüne göre amel ederler.
İkincisi de, günlerce-aylarca gece ya da gündüzün sürgit devam ettiği yerler ki, mesela kutuplar ve oralara yakın çevreler... Çalışmamızda gayet açıkça belirtildiği üzre buralarda takdire müsait zaman vardır... ve "Deccâl Hadisi"ndeki hükme kıyasla Hanefi âlimleri; bu ve benzeri yerlerde yaşayan Müslümanların, beş vaktin tam olarak tahakkuk ettiği en yakın yere göre vakitleri takdir ederek bütün namazları kılmaları gerektiğine hükmetmişlerdir.
Hasıl-ı kelam netice-i meram; bu iki noktayı birbirinden ayırdığınız zaman karışıklık ortadan kalkacağı için, sorunuzun yanlışlığı-gereksizliği de meydana çıkmış ve mesele kendiliğinden hallolmuş olur. Bununla birlikte söz konusu makaleyi, mümkünse tekrar ve dikkatle yeniden okumanızın meselenin anlaşılması açısından isabetli olacağı düşüncemi belirtmek isterim. Yazıya ulaşmada kolaylık olması için linkini veriyorum: http://www.halisece.com/namaz/356-vakti-bulunmayan-namazlar.html
Her şeyi hakkıyla-layıkıyla bilen, haberdâr olan elbette ki onu Yaratan'dır. Aksinin düşünülmesi bile abes olur. Nitekim sen de (imla hatalarına karışmıyorum) zaten açıkça ifade etmişsin. Bu tamam...
Ancak, "Öyleyse 5 Vakit namaz her yerde kılınmalıdır." gibi bir hüküm cümlesi yanlış.
Neden?
1. Öncelikle "söyleyen" açısından... Çünkü bu hükmü istinbat eden sayın kardeşimiz müçtehit midir? Şayet müçtehitse, tabakat-ı müctehidinin hangi kısmına dahildir?
2. Eğer müçtehit değil, tabakat-ı fukahanın herhangi bir sınıfına da mensup bulunmuyorsa, -ki öyle olması kuvvetle muhtemel- o takdirde hangi mezehebin müntesibidir?
3. Mukallid'in yapması gereken nedir? Edille-i şer'iyye-i asliyye ve edille-i şer'iyye-i fer'iyye'den kendi re'yine/görüşüne göre hükümler istinbat etmek midir, yoksa mensubu bulunduğu mezhebin müfta bih olan kavline göre amel etmesi midir?
***
Şimdi de gelelim sorunuzun ikinci kısmında yer alan, "Nasıl kılınmalı hususunu açıklamışsınız zaten vaktin girdiği en yakın yer neresi ise orası kaale alınır ve namaz eda edilir." sözlerinizin tahliline...
Bir defa hemen hatırlatmakta yarar var; iki şeyi birbirine karıştırmamak lazım.
Peki nedir onlar?
Birincisi; beş vakitten birisinin tahakkuk etmediği yerler... Mesela 47,5 arzından (enlem) yukarıya doğru belli yerlerde senenin bazı günlerinde-aylarında yatsı namazı vaktinin gerçekleşmemesi gibi... İşte buralarda yaşayan Müslümanlara o vaktin namazı farz değildir. Hanefi ulemasının içtihadı bu yöndedir ve müfta bih olan kavil de budur. Diğer mezheplere mensup olan kardeşlerimiz de tabii ki kendi mezheplerinin re'yine/görüşüne göre amel ederler.
İkincisi de, günlerce-aylarca gece ya da gündüzün sürgit devam ettiği yerler ki, mesela kutuplar ve oralara yakın çevreler... Çalışmamızda gayet açıkça belirtildiği üzre buralarda takdire müsait zaman vardır... ve "Deccâl Hadisi"ndeki hükme kıyasla Hanefi âlimleri; bu ve benzeri yerlerde yaşayan Müslümanların, beş vaktin tam olarak tahakkuk ettiği en yakın yere göre vakitleri takdir ederek bütün namazları kılmaları gerektiğine hükmetmişlerdir.
Hasıl-ı kelam netice-i meram; bu iki noktayı birbirinden ayırdığınız zaman karışıklık ortadan kalkacağı için, sorunuzun yanlışlığı-gereksizliği de meydana çıkmış ve mesele kendiliğinden hallolmuş olur. Bununla birlikte söz konusu makaleyi, mümkünse tekrar ve dikkatle yeniden okumanızın meselenin anlaşılması açısından isabetli olacağı düşüncemi belirtmek isterim. Yazıya ulaşmada kolaylık olması için linkini veriyorum: http://www.halisece.com/namaz/356-vakti-bulunmayan-namazlar.html
İlginize teşekkürle bilginizi rica ederim.
Bilvesile selam ve sevgiler...